Türkiye toplumu, pazar günü, neredeyse ‘ülkenin kalbi’ denebilecek bir noktada gerçekleştirilen kanlı hücumun üzerindeki sis perdesini aralamaya çalışıyor. Devlet yetkililerinin, birinci şoku atlattıktan sonra yaptıkları açıklamalar, PYD-YPG’yi, Kobanê ve Afrin’i işaret etti. Gerek İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun kelamlı açıklamaları gerekse güvenlik kaynaklarından basına servis edilen bilgiler birtakım noktalarda kuşkuyla karşılansa da medyanın değerli bir kesiti bu servisleri neşrediyor. Yalnızca Sabah, Yeni Şafak, Türkiye, Hürriyet, Aydınlık üzere iktidarı destekleyen gazeteler değil; Sözcü, Karar, Korkusuz üzere muhalif statüdeki gazeteler de bu servisleri olduğu üzere aktardı. Resmî açıklamaları bir haber olarak aktarmak değil kelam ettiğimiz; bunları vasati bir gazetecilik uzaklığını korumaksızın ve bir haber’den ziyade, duygulara da hitap eden bir olay ve telaffuz cihanı olarak aktarmak…
Bu tavırların, ‘bölgesel siyaset’ merkezli bir ‘mutabakat’ olarak okunması için gereğince tecrübeye ve şimdiki işarete sahip Türkiye medyasını izleyenler.
İstiklal Caddesi’ndeki katliam teşebbüsü de PYD-YPG, Afrin, Kobanê çerçevesinde bir ‘bölgesel yönelim’ için kaldıraç özellikleri göstermeye başlıyor çünkü giderek. Taarruzun aktörü ve planlama yeri olarak işaret edilenler, yakın geçmişte ve bugün gündeme gelen diğer demeç ve açıklamalarla birlikte manalı ve sistemli bir bütün oluşturuyor.
Daha somut konuşabilmek için kimi örnekler üzerinden gidelim…
13 Kasım Pazar günü akşamüzeri gerçekleşen hücum, 14 Kasım Pazartesi gazetelerinin birinci sayfalarına girdi ancak sabaha karşı yapılan operasyon ve tutuklamalar ile bunlara ait Emniyet açıklamaları yetişmedi. O yüzden ‘tutum’ anlamak için 15 Kasım Salı gazetelerini beklemek gerekti. Gazetelerin çabucak hemen tamamında “Suriye asıllı Ahlam Albashir” olduğu söylenen bir bayanın baskınla gözaltına alınışına dair imgeler ile ‘kaçış ve yakalanış’ hikayesi aktarılıyor, doğal olarak.
Ama bununla kalmayan gazeteler var.
Türkiye gazetesinde Yılmaz Bilgen imzalı bir haber var örneğin. Baskı gazetenin birinci sayfasında, “Başlarına yıkalım / Hesabını Kobani’de soralım” başlığıyla verilmiş. İnternet versiyonundaki başlık daha uzun ve izahatlı: “SMO Komutanı’ndan ileti: Terör merkezini yok etmek için hazırız”
Yılmaz Bilgen, “Suriye Ulusal Ordusu 2. Kolordu Kumandanlarından Muhammed el-Casim” ile yaptığı görüşmeyi aktarıyor. Devamında “Süleyman Şah Tümeni Komutanı” olarak da andığı el-Casim, şunları söylüyor:
“Türkiye’de gerçekleşen bütün terör olayları Ayn el-Arab’da (Kobani) planlanıyor… teröre verilecek en hoş yanıt şer merkezini başlarına yıkmak olacak. Türkiye’den gelecek bir buyrukla Ayn el-Arab başta olmak üzere Menbiç, Tel Rifat ve Ayn İsa’yı tüm dünyayı şaşırtan bir operasyon biçimi ile özgürleştirebiliriz. Bu harekâtın eğitim, lojistik, silah, taktik ve stratejisi en ince detayına dek hazır. 80 bin Suriyeli asker hazır durumda ve Ankara’dan gelecek buyruğu bekliyor.”
Türkiye gazetesinin manşetine ise Süleyman Soylu’nun bir büst portresinin yanına şu kelamları çekilmiş: İntikamımız ağır olacak…
Gazetenin köşe muharrirlerinden Fuat Uğur’un gündemi de müstakbel Kobanê operasyonu. Uğur, İçişleri Bakanı Soylu’nun ABD ve PYD hakkındaki açıklamalarını alıntılayarak başlıyor. Teşkilat dizisinden, Mario Puzo’nun The Godfather romanındaki “kana kan” temalı bir alıntıdan geçiyor yazının yolu. Ve nihayet şuraya geliyor:
“Evet, söyleyeyim lafa tıp attırmadan: Gerekeni yapın. Yapmadan bir gün evvel işgal altındaki bölgelerde yaşayan sivillere ‘KAÇIN’ demeniz gerekecek yalnızca. ABD mi? Kaybettikleri ‘kahramanlar’için bir keder ve taziye iletisi da biz yayınlarız olur biter.”
Sabah gazetesinde Burhanettin Duran, “Taksim saldırısından sonra Türkiye, PKK-YPG ile gayrette yeni bir basamağa geçecektir” diye yazıyor, ancak Türkiye gazetesinden daha ‘gerçekçi’ devam ediyor, “Ankara, güney sonumuzda 30 km’lik derinlikte teröristlerin temizlenmesi sıkıntısını hem ABD hem de Rusya nezdinde ısrarla gündeme getirecektir.”
Türkiye’nin, bu saldırıyı, bilhassa Kobanê’yi gaye alan bir askeri operasyon için münasebet olarak kullanmasına dair işaretler çoğalıyor. Soylu’nun, “Bu hareketi gerçekleştirenlerin bize ne ileti vermek istediklerini biliyoruz. Biz bu bildirisi aldık. Hiç merak etmesinler, karşılığını daha ağır vereceğiz” kelamlarının takipçisi niteliğinde geliyor bu işaretler…
Ve nihayet tekrar 15 Kasım Salı günü “Reuters haber ajansına konuşan üst seviye bir Türk yetkili”, Türkiye’nin Kuzey Irak’ta sürdürdüğü Pençe-Kilit operasyonu tamamlandıktan sonra Suriye’nin kuzeyindeki maksatlara yönelmeyi planladığını söylüyor: “PKK’ya yönelik Irak’ta devam eden bir operasyon var. Bu tamamlandıktan sonra Suriye’de de makul amaçlar kelam konusu…”
Medyaya ve birtakım iktidar yetkililerinin ‘medya kullanımı’na bakınca, Taksim saldırısının, bilhassa Kobanê’yi gaye alan bir askeri operasyon için uygun bir ‘gerekçe’ olarak görülebileceğine dair bir yaklaşımın varlığı dikkat çekiyor.
ABD ve Rusya’nın fiilen bulunduğu bir mahalde bu kapsamda bir operasyonu gerçekleştirmek ve bunun askeri ve siyasi istikametten çok katmanlı ‘kazanımlarını’ elde etmek için ‘içeride’ birleşik ve güçlü bir kamuoyuna gereksinim olduğu kesin. Atak gecesi yapılan internet kısıtlamalarından bu yayınlara dek bir dizi gayret da bu hedefle örtüşüyor…
