Son devirde Kürtçe oyunların yasaklanmasına, Kürtçe müzik söyleyenlerin türlü münasebetlerle engellenmesine, çeşitli vilayetlerde yaşanan ırkçı ataklara ve iktidarın Kürtleri amaç alan lisanına karşın rağmen Kürtçe öğrenmek isteyenlerin sayısında bir artış var.
İSTANBUL KÜRT ENSTİTÜSÜ: 6 BİN BAŞVURU
İstanbul Kürt Enstitüsü 1997’den bu yana Kürtçe dersler veriyor. Bugüne kadar binlerce kişi enstitüde eğitim alarak Kürtçe öğrendi. Enstitüye son beş yılda 6 bin kişi başvurdu. Başvuranlardan 4 bin kişi eğitimini tamamladı.
İBB: 1500 KİŞİ BAŞVURDU
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İSMEK’lerde Kürtçe kurslar 2020’de açıldı. İBB tarafından yapılan açıklamada, iki yılda 1500 kişinin Kürtçe öğrenmek için İSMEK kurslarına başvurduğu belirtilerek, “İSMEK’lerde 450 iştirakçi Kürtçe eğitimini tamamladı. 2022-2023 eğitim devirlerinde Enstitü İstanbul İSMEK Lisan Okulu, Kadıköy Rasimpaşa Eğitim Merkezi ve Sultangazi Hoca Ahmet Yesevi Kültür Merkezi’nde eğitimler yapılıyor. İki eğitmenle eğitimlerine başlanmıştı. Lakin şu anda Kürtçe eğitim veren bir eğitmen var. Eğitmen alım süreci ise devam ediyor” denildi.
‘KÜRTÇE ÖĞRENME İSTEĞİNDE ARTIŞ OLDUĞUNU GÖZLEMLİYORUZ’
İstanbul Kürt Enstitüsü Eş Lideri Eyüp Subaşı, kendi müşahedelerine nazaran Kürtçeye öğrenmek isteyenlerin sayısında bir artış olduğunu söyledi. “Özellikle siyasi şuuru gelişmiş Kürtler ortasında Kürtçe okuyup yazma düzeyinde bir artış var” tabirini kullanan Subaşı, “Kürt vilayetlerinde kamusal alanda çalışanların Kürt olması nedeniyle buralarda Kürtçe konuşmada aşikâr bir rahatlık var. Lakin batıdaki büyük kentlerde bu rahatlıktan kelam edemeyiz. Tahminen İstanbul için kısmen söyleyebiliriz. Lakin Ankara, Bursa, Sakarya, Trabzon üzere kentlerde bu kelam konusu değil. Yalnızca kamusal alanda değil, sokakta bile bu vilayetlerde Kürtçe konuşmak vefatı getirebiliyor” dedi.
‘ÖNEMLİ GELİŞMELER VAR’
Kürtçenin eğitimli, siyasi şuuru gelişmiş Kürtler ortasında talep gördüğüne dikkat çeken lisan bilimci Zana Farqînî ise şunları söyledi: “Dil ve kimlik aidiyet olgusu niyetine sahip insanlarda bir hassaslık kelam konusu diyebiliriz. Lakin ailelere ve çocuklara baktığımızda aksisi bir durum olduğunu gözlemliyorum. Hem kendi yaptığım saha müşahedelerine dayanarak hem de toplumsal lengüistik alanda yapılan çalışmalara baktığımda çocuklar ortasında lisan yitiminin gitgide arttığını görüyoruz. Lakin bilhassa lisan, kültür ve kimlik konusunda hassaslıkları gelişmiş bireylerin anadilde eğitim talepleri, lisanı her ortamda kullanmayla ilgili çalışmalar yapmaları değerli bir gelişme.”
SOSYAL MEDYA TESİRİ: LİSANIN GELİŞMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ
Farqînî, kelamlarını şöyle noktaladı: “Sosyal medyada lisanın kullanılmasını ve lisan hassaslığının gelişmesini iç açıcı bir durum olarak kıymetlendirmek mümkün. Birtakım şeylerin gündeme gelebilmesi için bu çeşit mecraların kullanılması ve insanların kendi lisanlarıyla yazmaları lisanın gelişmesi açısından kıymetli bir durum. Bir lisan konuşuldukça ve yazıldıkça gelişir. Kürtçe yıllarca reddedildi. Kriminalize edildi. Bu lisanı kullananlara siyasi gözle bakıldığı için mecburen kamusal alanlarda lisanını kullanmama uğraşı sarf ediliyordu. Son yıllarda bu kısmi olarak kırıldı. Hala ruhsal bir bariyerden kelam etmek mümkün. Kürtçe konuştuğu ve Kürtçe müzik söylediği için insanların maruz kaldığı makûs muameleleri görebiliyoruz, basına çıkan haberleri okuyabiliyoruz. Fakat buna rağmen bilhassa lisan hassaslığı olan insanların lisanı her alanda kullanma eforu ve ısrarı bu durumu kırmaya başladı.”
