Seçimler yaklaşıyor ya adet olduğu üzere bir doğalgaz müjdesi geliyor bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan Karadeniz’de keşfedilen brazzers porno doğalgazın ulusal sisteme bağlanmasıyla ilgili bir açıklama yapılacağını söyledi Güç Bakanı Fatih Dönmez de Önümüzdeki yılın birinci çeyreğinde yurdumuzun dört bir köşesinde Karadeniz gazı kullanılır hale gelecek dedi
Doğalgaz rezervlerinin erotik porno filmleri artması bunun ulusal gaz sistemine bağlanması alışılmış ki olumlu bir gelişme Rusya’ya bağımlılığımızın güç ithalatının azalması çok değerli
KARADENİZ DEKİ REZERV TOPLAMI 540 MİLYAR METREKÜP
Ancak kimi gerçekler var Karadeniz’de eski turk porno filmleri bulduğumuz doğalgaz rezervlerinin toplamı 540 milyar metreküp olarak kestirim ediliyor Karadeniz’den evvelki rezervimiz yalnızca toplam 5 milyar metreküptü
Dünyanın en büyük rezervi 38 trilyon metreküp ile Rusya’da Onu İran 32 esmer porno trilyon m3 Katar 24 7 trilyon m3 Türkmenistan 19 5 trilyon m3 ve ABD 13 trilyon m3 izliyor
Üretici ülkeler büyük rezervleri sisteme dahil etmeye devam ediyor Örneğin Rusya geçen fetis porno hafta yaklaşık 1 8 trilyon metreküp rezerve sahip doğudaki en büyük doğal gaz alanı Kovıtka nın faaliyete girdiğini açıkladı
Ayrıca Rus doğalgazına bağımlılığı azaltmak isteyen birçok ülke yeni gaz rezervleri bulmak için yahut mevcut alanları geliştirmek için çabalıyor
KARADENİZ REZERVİ TÜRKİYE NİN 9 5 YILLIK TÜKETİMİNE EŞİT
Dünyada en çok üretimi ise 2021 yılı prestijiyle ABD 934 milyar m3 Rusya 702 milyar m3 İran 257 milyar m3 yaptı
Türkiye geçen yıl 57 3 milyar m3 doğal gaz tüketti ve bunun tamamı ithal edildi Rusya’nın hissesi yüzde 45 Karadeniz rezervinin tamamını ulusal altyapıya dahil etsek 9 5 yılda tüketiriz Yani gazda dışa bağımlı olmaya devam edeceğiz demektir
Yalnız şu var Türkiye doğal gazda nitekim bir kıymetli merkez topraklarından 7 doğal gaz boru çizgisi geçiyor ikisi deniz olmak üzere 4 LNG tesisi var Son olarak arz güvenliği için kritik ehemmiyete sahip depolama tesislerinden Silivri Tesisi nin kapasitesi 3 2 milyar metreküpten 4 6 milyar metreküpe yükseldi Bu ölçü Türkiye nin yıllık tüketiminin yaklaşık yüzde 8 ine karşılık geliyor
AVRUPA’NIN KRİZ KAYNAKLI GÜÇ FATURASI 1 TRİLYON DOLARA ULAŞTI
Hepimizin malumu büyük bir güç krizi yaşanıyor Rusya doğalgazına bağımlı Avrupa ülkeleri güç bir kış geçiriyor Avrupa ülkelerinin doğal gaz depolama düzeyi şimdilik optimist senaryolara yakın biçimde seyrediyor Avrupa da gaz fiyatları bu optimistlik nedeniyle son 6 ayın en düşük düzeyine indi Lakin Rusya nın Ukrayna üzerinden devam eden doğalgaz ve LNG tedariğini durdurması hala beklentiler dahilinde
Avrupa’nın kriz kaynaklı güç faturası 1 trilyon dolara ulaştı Rusya’dan gelen Kuzey Akım boru çizgisi yaşanan patlamanın akabinde büyük ziyan gördü ve bu nedenle Avrupa nın doğalgaz tedariğinde süratli bir düzelme beklenmiyor
2023 ün birinci aylarında Batı nın güç darboğazındaki direncinin test edileceğini öngörülüyor Asıl kaygı geçen yılın tersine kış biterken boşalacak depoları dolduracak Rus gazı olmayınca yaşanacaklar Bilhassa kış bittikten sonra Rusya yla güç savaşlarının şiddetlenerek devam edeceği varsayım ediliyor
KÖMÜR TÜKETİMİ TÜM VAKİTLERİN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
Bu noktada en büyük karbon emisyon kaynağı olan kömürü devreden çıkaran güç üretiminde kömürün hissesini önemli biçimde düşüren gelişmiş ülkeler mecburen kömüre dönüş yaptı Bu yıl global kömür tüketiminin 8 milyar tonu aşarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaşması bekleniyor Milletlerarası Güç Ajansı’nın IEA Kömür 2022 raporuna nazaran bu yıl global kömür kullanımı 2021’e nazaran yüzde 1 2 artacak
Örneğin Almanya 1990’da yüzde 57 olan elektrik üretiminde kömürün hissesini 2021’de yüzde 29’e düşürdü Lakin bu yıl güç krizini daha fazla kömür kullanarak hafifletmeye çalışıyor Elektrik üretiminde kömürün hissesi bu yıl yüzde 13 3 arttı Bunun sonucunda 15 Aralık prestijiyle elektrik üretiminde kömürün hissesi yüzde 40’a çıktı
Ancak kömürü sıfırlamada hala iddialılar 2025 prestijiyle Avrupa’nın kömür talebinin yine düşmeye başlayacağı iddia ediliyor Almanya’da ise evvelki hükümet tarafından 2038 olarak belirlenen kömürden çıkış 2030’a çekilmeye çalışılıyor
ABD NİN LNG İHRACATI 2 KATTAN DAHA ÇOK ARTTI
Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaştan en karlı çıkan ülke natürel ki ABD oldu Avrupa’ya Rusya’dan boru çizgileri üzerinden gelen gaz kesintiye uğrarken ABD’nin Avrupa Birliği’ne AB sıvılaştırılmış doğalgaz LNG ihracatı bu yıl 2 kattan fazla arttı
Avrupa’nın süratle artan talebi sayesinde 2022 yılında dünyanın en büyük LNG ihracatçısı oldu ABD nin LNG sevkiyatlarının yaklaşık yüzde 70 i AB ve İngiltere ye gidiyor Bilhassa Fransa İtalya ve İspanya ya LNG ihracatı 3 4 kat arttı
Ayrıca ABD stratejik rezervlerinden 180 milyon varil ham petrolü piyasa fiyatının varil başına yaklaşık 20 dolar üzerinde satarak ortalama 96 25 varil yaklaşık 4 milyar dolar ek para kazanmış durumda
BU SAVAŞ KİME YARADI YANIT VERİYORUM
Yine aklıma geldi Kuzey Akımı boru çizgisini kim patlattı sanki Bu mevzuda Ekim ayında bir yazı yazmıştım Cui Bono yani Kimin Faydasına diye sormuştum
Gerçekten bu savaş kimin faydasına Yanıt veriyorum yalnızca ABD petrol devlerinin değil silah üreticilerinin de faydasına
ABD Kongresi 16 Aralık’ta gelecek yıl için savunma bütçesinin yüzde 8 artışla 45 milyar dolar artmasını kabul etti Bu Biden idaresinin talep ettiğinden de fazla 2023’te rekor bir sayı olan toplam 858 milyar doları silahlanmaya harcamayacak olan Pentagon Savunma Bakanlığı silah üreticilerine bilhassa Ukrayna’daki savaş ve stratejik tehdit Çin üzere nedenlerle ihaleler verip duracak
Pentagon satın alma harcamalarını yeni füzeler satın almak için büyük kısmı Ukrayna savaşında Rusya’ya karşı kullanılacak yüzde 55 ve Donanma’nın silah alımları için yüzde 47 artıracak
RAYTHEON CEO SU 6 YILLIK STİNGER FÜZESİ STOKUNU 10 AYDA TÜKETTİK
Ülkenin en çok ihale alan ve en büyük silah üreticisi olan Lockheed Martin kısmen Ukrayna’da kullanılan stokları tekrar yerine koymak için Pentagon ile 950 milyon doların üzerinde füze siparişi için ön mutabakat yapmıştı Raytheon Technologies ile de Ukrayna’ya yardım etmek için kullanılan silah yelpazesini genişletmek için 2 milyar dolarlık bir mukavele imzalandı
Raytheon’un CEO’su Gregory Hayes o kadar mutlu ki 6 yıllık Stinger stokunu 10 ayda tükettik diyor ABD tarafından Ukrayna’ya gönderilen 1 600 adet omuzdan ateşlemeli uçaksavar füzesinden kelam ediyor Şöyle devam ediyor Bu yüzden yine stoklamamız ve yenilememiz birkaç yıl sürecek
2022 NİN EN UYGUN EKONOMİLERİ TÜRKİYE 16 NCI YUNANİSTAN BİRİNCİ
2022 bitiyor ne kadar makûs yıldı değil mi Lakin bu yıl iktisadı güzele giden ülkeler de oldu The Economist mecmuası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD üyesi ülkeler ortasında 5 kriter üzerinden 2022 de en yeterli ekonomik performans gösteren ülkeleri sıralamış Yunanistan birinci sırada Daha evvel Yunanistan iktisadının nasıl toparlandığını yazmıştık
İkinci sırada Portekiz üçüncü sırada İrlanda var Türkiye 16 ncı Almanya ise 30 uncu oldu En son sırada Estonya var Beş kategori şunlar GSYİH da değişim tüketici fiyatlarında yıllık artış enflasyonun genişliği borsanın performansı kamu borcunun GSYİH ya oranında değişim
Türkiye yüzde 2 3 yıllık büyüme borsada yüzde 131 5 yıllık performans ve son bir yılda kamu borcunun GSYİH ya oranında yüzde 3 5 azalma ile bu sıralamada kendine ortalarda bir yer buldu Enflasyondan kelam etmiyoruz
GEÇEN HAFTA NELER OLDU
ABD iktisadı yeni gözden geçirmede yılın üçüncü çeyreğinde yıllık yüzde 3 2 büyüdü daha evvelki oran yüzde 2 9 du Birinci ve ikinci çeyreklerde küçülen iktisadın büyümesi olumlu bir gelişme oldu Şahsî harcamalar bir evvelki aya nazaran biraz yükseldi ve sağlam mal siparişleri son iki yılın en büyük daralmasını yaşadı FED’in gelecek yıl için şahin rehberliğini sürdüreceğine dair tasalar GSYİH büyümesi ve üç aylık üretici enflasyon sayısının olumlu olmasıyla borsalar haftayı hafif yükselişlerle kapadı Lakin 1 23 Aralık prestijiyle Dow Jones yüzde 4 S P 500 yüzde 5 9 düştü Endeksler yıl tamamlandığında 2008 den beri en berbat yıllık performansını gösterecek
Diğer yandan petrol fiyatları yükseldi Brent petrolü varili 80 dolardan başladığı haftayı 84 50 dolardan bitirdi Altının onsu hafta içinde 1 830 doların üzerine çıksa da haftayı 1 800 dolar kritik düzeyinin altına inmeden 1 804 dolardan kapattı Dolar endeksi Çarşamba günü 103 75 ile 6 ayın en düşük düzeyine indi
BU HAFTA NE OLACAK
2022’nin son haftasında çok az sayıda kıymetli ekonomik açıklama olacağı için gözler borsalara kayacak Yatırımcılar pay senetlerinin Noel Baba rallisini düzenleyerek piyasalara biraz soluklanma getireceğini umuyor ABD’de konut dataları açıklanacak Ayrıyeten Japonya’da perakende satışlar endüstriyel üretim ve işsizlik oranı bilgileri gelecek Güney Kore İspanya ve Rusya’da odak noktası enflasyon oranlarında olacak
Kaynaklar New York Times Reuters www ekonomim com www wikipedia org www twitter com AlperUcok Independent Türkçe The Economist BP Statistical Review of World Energy 2022 www tradingeconomics com
