Türkiye’de et fiyatları, son yıllarda önemli artış gösterdi. Ulusal Kırmızı Et Kurulu’nun (UKON) açıkladığı fiyatlara nazaran, karkas et fiyatları kilogram başına Ocak 2017’de 25.04 TL iken Ocak 2023’te 126.87 TL’ye yükseldi. Böylelikle altı yılda yaşanan artış yüzde 406’yı buldu.
Fiyatlardaki yükseliş, et ithalatını gündeme getirdi. Bu kapsamda Macaristan’dan 5 bin canlı hayvan sipariş edildiği ve birinci partinin dün Edirne’ye getirildiği belirtildi.
‘BAŞKA ÜLKELERİN ÇİFTÇİLERİNİ DESTEKLEMEKTEN VAZGEÇELİM’
Habertürk’ün haberine nazaran, et ihalesi kasım ayında yapıldı. Merkez Bankası’nın dövize müdahalesini andıran biçimde yetkilendirilen Et ve Süt Kurumu’ndan dün şu açıklama geldi: “Et ve süt piyasalarını düzenleme ve dengeleme hedefi ile Kurumumuz için gerekli olan yetki ve görevlendirmeler yapılmıştır. Üreticilerimizi ve tüketicilerimizi korumak emeli ile et piyasası tertipli olarak takip edilmektedir. Kırmızı ette arz güvenliğinin sağlanması ve fiyat istikrarı konusunda gerekli önlemler alınmaktadır. Et ve Süt Kurumu satış mağazaları ve Tarım Kredi Birlik Marketlerde ekonomik fiyatlarla kâfi seviyede eser arzı için gerekli olan tedarik süreçleri tamamlanmıştır. Ayrıyeten, gereksinim olması durumunda üreticilerimizin üretim maliyetleri göz önünde bulundurularak piyasaya taze karkas et satışı yapılacaktır. Kamuoyuna hürmet ile duyurulur.”
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, hususla ilgili, Edirne Ticaret Borsası’na ilişkin mezbahanın önünde açıklama yaptı. Gaytancıoğlu şu tabirleri kullandı: “5 bin hayvanı Macaristan’dan ithal etmeye başladılar. Edirne’de Ticaret Borsası’nın mezbahasında Et Süt Kurumu kesitleri yapacak. 5 bin hayvanın birinci partileri geldi. Bu hayvanlar biraz sonra kesite gidecekler. Kesildikten sonra da Tarım Kredi Market’lerde ve Et Süt Kurumu’nun mağazalarında; et, kıyma kuyrukları olmasın diye, piyasaya arz edilecekler lakin diğer ülkelerin çiftçilerini desteklemekten vazgeçelim. Kendi çiftçi, besicimize takviye verelim. Zira Türkiye hayvancılığı bitiyor.”
Sektörde konuşulanlara nazaran; Macaristan’dan 5 bin hayvan ithalatının akabinde Ramazan ayına kadar Brezilya’dan da 15 bin hayvanın ithal edileceği belirtiliyor.
‘FİYATLARIN UCUZLAYACAĞINI DÜŞÜNMÜYORUM’
Ulusal Kırmızı Et Kurulu’nun (UKON) açıkladığı fiyatlara nazaran; karkas et fiyatları kilogram başına Ocak 2017’de 25.04 TL iken Ocak 2023’te 126.87 TL’ye yükseldi. 6 yılda yaşanan artış yüzde 406’yı buldu. Bu karkas et, kasaplık süreç gördükten sonra sofralara 200 TL üzerinden ulaşıyor. Zira karkas etin yüzde 60’ından kemiksiz et elde ediliyor.
Türkiye’de et ithalatı 2018’de doruğa yükseldi, 1 milyar 768 milyon dolarlık canlı hayvan ithalatı gerçekleştirildi. İlerleyen yıllarda kademe kademe düşen ithalat, 2022’nin birinci 11 ayında 118 milyon dolar ile en düşük düzeye geldi. 2023’ün başında başlayan ithalatın yıl sonunda ne kadarlık sayıya ulaşacağı merak konusu.
Et ithalatının gündeme gelmesinin akabinde Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (Tüsedad) Lideri Sencer Solakoğlu, ithalatın yerli üreticiyi ziyana soktuğunu belirtmişti. Solakoğlu, şu sözleri kullanmıştı: “Biz bunu çok yanlış buluyoruz. Kaldı ki, karkas eti değerliye alıp yurt içinde sübvanse edip satmak fizibil olmayacaktır. Hasebiyle fiyatların da ucuzlayacağını düşünmüyorum. Zira yurt dışındaki fiyatlar da Türkiye’deki fiyatların altında değil. Yani yerli üreticiyi evvel iflas ettirip ondan sonra hayvan kalmadığı için ya da et kalmadığı için ithalat yapıp yurt dışındaki çiftçiyi desteklemenin hiçbir devlet tarafından gerçek bir siyaset olabileceğini düşünmüyorum.”
Türkiye’de üreticilerin yüzde 70’i çok küçük hayvan sermayesiyle çalışmalarını sürdürüyor. İşletmelerin yüzde 51,69’u 1-5 hayvanlık kapasiteye sahip. 6-9 hayvana sahip olan işletmeler yüzde 19,80’lik kısmı oluşturuyor. Yani yüzde 70’in üzerindeki işletme 1-9 baş hayvanla üretim yapıyor.
