Yunanistan’ın eski dışişleri bakanı Nikos Kotzias’ın, 2018 yılında ülkesinin karasularını tek taraflı olarak 12 mile çıkarmak için düzenlemeler yaptığı belirtildi. Yunanistan basınına nazaran, Kotzias’ın kelam konusu planı devrin cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopoulos’un vetosuna takıldı.
Kathimerini gazetesinde yer alan ilgili habere nazaran, 2018’in sonlarına yanlışsız Kuzey Makedonya ile varılan isim mutabakatı nedeniyle hükûmet ile olan alakaları kopma noktasına gelen eski dışişleri akanı Nikos Kotzias, görevden ayrılmadan önce Türkiye-Yunanistam bağlantılarında yeni bir fırtınanın kopmasına neden olacak bir teşebbüse kalkıştı. Kotzias, Girit’i merkezine aldığı bir planla Yunanistan’ın Ege’deki aktiflik alanını genişletmeye çalıştı.
DIŞİŞLERİ İLE SAVUNMA BAKANLARI KARŞI KARŞIYA
Kotzias’ı Syriza hükümetinden istifa noktasına getiren gelişmeler, Kuzey Makedonya ile varılan Prespes Muahedesi ile başladı. Syzira-Bağımsız Helenler koalisyon hükümetinin küçük ortağı bu muahedeye karşı çıktı.
Bağımsız Helenler başkanı ve Ulusal Savunma Bakanı Panos Kammenos, 2018 yılında Prespes Mutabakatı’nın mimarlarından olan Kotzias’a sert sözlerle yüklenmeye başladı. Kathimerini’nin aktardığına nazaran Kammenos, Kotzias’a gönderdiği bildirilerde “Seni herkesin içinde küçük düşüreceğim” ve “Kendini topla zira seni bitireceğim” sözlerine yer verdi. Bu sözler daha sonra Kotzias’ın 18 Şubat 2019 tarihinde Yüksek Mahkeme Savcılığı’na Kammenos aleyhine yaptığı şikayetin temelini oluşturdu.
Öfkeli iletilerle suratını alamayan Kammenos, 9 Ekim 2018 tarihinde Washington’da ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa İşlerinden Sorumlu Müsteşarı Wes Mitchell’e Prespes Muahedesi’nin “Kuzey Makedonya tarafından onaylanmayacağını” ve Yunanistan’ın bölgedeki ülkelerle birlikte “alternatif bir plana” katılabileceğini belirtti. Kammenos, Balkanlar’daki Rus nüfuzunu durdurmaya uygun bir savunma işbirliği mutabakatı önerdi.
ATİNA’DA SİYASİ FIRTINA
Washington dönüşü, 15 Ekim 2018 tarihinde Kammenos, Atina’da gerçekleştirilen kabine toplantısında Dışişleri Bakanı ile bir sefer daha karşı karşıya geldi. Devrin başbakanı Aleksis Çipras ile yenilen öğle yemeği sonrasında, kabine toplantısında Kammenos, Prespes Muahedesi’ni tekrar sert sözlerle eleştirdi.
Kotzias, tenkitlere “Kendi siyasi emellerinize hizmet etmek için hükümetin ve ülkenin ziyanına dış siyaset yürütmeye çalışıyorsunuz” yorumuyla karşılık verdi. Kotzias ile Kammenos’u yatıştırmaya çalışan Çipras ise ellerini havaya kaldırıp tavana bakarak “Bu ikisinden ne çekiyorum ben!” serzenişinde bulundu. Kotzias, başbakanın serzenişine “Bu ikisinden mi? Hayır, ikisinden değil. (Kammenos’u göstererek). İstifa ediyorum!” diyerek karşılık vererek Ege özelindeki planını uygulama safhasına geçti.
KOTZIAS’IN EGE PLANI
Kathimerini’nin aktardığına nazaran, kabine toplantısı sonrasında Kotzias, istifası hakkında periyodun cumhurbaşkanı Pavlopoulos’u bilgilendirdi. Bu bilgilendirme sonrasında Kotzias, Pavlopoulos’a karasularının 12 mile çıkarılmasına ait hazırladığı cumhurbaşkanlığı kararnamelerini göndermek için düğmeye bastı.
“Gizli” olarak işaretlenen evrakların dışişlerinden cumhurbaşkanlığına geleceği bilgisine sahip olan Pavlopoulos, derhal dokümanların alınmaması talimatını verd,. Bu formda, kararnamelerin bulunduğu zarf cumhurbaşkanlığı girişine ulaştı lakin cumhurbaşkanlığında misyonlu bir tümgeneral tarafından teslim alınmadı, Dışişleri Bakanlığı’na iade edildi.
Bunun akabinde, 18 Ekim günü devrin başbakanı Çipras, Kotzias’ın yerine dışişleri bakanı olarak yemin eder ve vazifeye başladı. Çipras’ın yemin merasimi esnasında, Kotzias tartışmalı cumhurbaşkanlığı kararnamelerine açıklık getirdi.
Kathimerini’nin haberinde, şu sözler kullanıldı: “Bu (kararnameler), kendisinin iki yakın çalışma arkadaşıyla birlikte uzun müddet şahsen yaptığı bir çalışmanın eseriydi. (Plana göre) Kıyı şeridi, kıyı şeridinden yahut dış taban çizgisinden (bir koyun iki ucunu birleştiren düz çizgi) ölçülebilir. Koyları kapatırsınız, oradan 12 mil ölçersiniz ve 2-3 mil kazanırsınız. Koyları kapattığınızda ve karasularını tanımladığınızda, BM’de bildiri yayınlarsınız. Ve bir yıl boyunca itiraz edilmezse, o vakit (yeni karar) yürürlükte kalır. İtiraz edilirse, müzakereler başlar. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ülkenin ‘katı egemenlik’ alanını 6 milden 12 mile çıkarıyordu. Birinci cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Antikythera’ya uzatma içindi. İkincisi, Antikythera’dan Girit’e”.
Kotzias’a nazaran, karasularının Girit’e genişletilmesi Türkiye’yi müzakere masasına getirecek ve bu biçimde kıta sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge bahisleri basamaklı olarak ele alınacaktı. Planın başarılı olması durumunda, TBMM’nin 1995 yılında kabul ettiği casus aşikâr kararı “zayıflatacak” ve 2019 Türkiye-Libya Mutabakatı engellenecekti.
