Taban fiyat hesaplamalarının gün bazlı mı ay bazlı mı yapılacağı tartışması, patronlar için önemli bir ceza mümkünlüğünü gündeme getirdi. Taban fiyatı Cumhurbaşkanı Erdoğan 8.506.80 Tl olarak açıklamıştı. Fakat 29 Aralık 2022 Perşembe günü Resmi Gazete’de yayımlanan Minimum Fiyat Tespit Kurulu Kararı, minimum fiyatı “bir günlük olağan çalışma karşılığı olarak 333,60 TL ” olarak belirliyordu. Erdoğan’ın aylık olarak açıkladığı ölçüye rağmen Kurulun yasal düzenlemesi günlük fiyata nazaran yapıldı. Taban Fiyat Yönetmeliği’nin 4/d unsurunda de “İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve çalışanın besin, konut, giysi, sıhhat, ulaşım ve kültür üzere mecburî gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden minimum seviyede karşılamaya yetecek fiyat..” halinde günlük bir tarif yapılıyor.
T24 muharriri Murat Batı, taban fiyatın aylık ödeneceğine dair hukuksal bir desteğin olmadığını belirtiyor. Taban fiyatın günlük hesaplamalarla ödenmesi gerektiğinin altını çizen Batı, patronu de 31 gün olan aylarda eksik ödeme yapmamaları için uyardı. Batı eksik ödemenin cezai yaptırımlarını şöyle aktardı:
“Olur da minimum fiyat aylık net 8.506,80 TL ödenirse ne olacak? O vakit idari para cezası devreye giriyor. Zira Taban Fiyat Yönetmeliği’nin 12’nci unsuru ‘İşçilere, Komitece belirlenen fiyatlardan düşük fiyat ödenemez. İş mukavelelerine ve toplu iş kontratlarına bunun tersine kararlar konulamaz. Patronlar tarafından, çalışanlara sağlanan toplumsal yardımlar sebebiyle taban fiyattan rastgele bir indirim yapılamaz.’ şeklinde emreder.
Yani İş Kanunu’nun 39’uncu unsuru ile Yönetmeliğin 11’nci hususu asgari fiyat, Resmi Gazete’de yer alan Komite Kararıyla ilan edilen tutardır ve 12’nci unsuru de bu meblağın altında ödeme yapamazsın lafzıyla emreder.
Örneğin Ocak 2023’ü düşünelim, 2023 Ocak ayı 31 gündür. Ocak 2023 için bu bireye brüt 333,6×31 gün= 10.341,6 TL üzerinden ödeme yapılmalıdır. Lakin minimum ücretlinin Ocak 2023 maaşı 10.008 TL olarak dikkate alınırsa bir günlük fiyat eksik ödenmiş sayılır.
Amaann nereden bilinecek bu, herkes o denli yapmıyor mu?!! Demeyin, su-i misal emsal olmaz.
Çünkü İş Kanunu m.102/a uyarınca komisyonun belirlediği minimum fiyatı personele ödemeyen yahut noksan ödeyen patron hakkında personel başına her ay için 956 TL idari para cezası kesilir.
Aylık mukavele yapanlara da tıpkı ceza kesilecek…
Ama biz mukaveleyi Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın internet sayfasında yer alan aylık net 8.506,80 ve brüt 10.008 TL üzerinden yaptık, artık ne olacak? Komitece Resmi Gazete’de ilan edilen günlük fiyatın altında ödeneceğine ait iş kontratı düzenlense bile –örneğin, Bakanlığın açıkladığı 8.506,80 TL olarak kontrat tesis edilip ödense bile- Yönetmelik m.12 ve ilgili başka mevzuat kararlarının lafzı bu, Devleti bağlamaz ve ceza kesilmesine mahzur değildir formundadır.
Daha kolay bir sözle taban fiyatla çalışan birine 31 gün ile biten aylarda 8.506,80 TL ödemeye devam ederseniz ve Bakanlık kontrol elemanlarınca ya zaten ya da şikâyet üzerine yapılan bir kontrolde tespit edilirse İş Kanunu m.102/a uyarınca patrona her ay için personel başına 956 TL idari para cezası kesilecektir. 2023’te ise 31 gün ile biten 7 ay bulunduğu gerçeğiyle birlikte bir ay için kesilecek idari para cezasını 7 ile çarpmamız gerekecektir. Bu da yıllık (956×7) 6.692 TL yapar.
Ayrıca 31 gün ile biten aylarda eksik SGK primi de kelam konusu olacağından oradan da bir ceza fiyatı var.
Benden uyarması, minimum fiyatı tastamam ödeyiniz…”
