Beyoğlu Belediyesi, Sultan Abdülaziz’in 1866’da Fransız Katolik bir topluluk olan Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul (Aziz Vincent de Paul’ün Hayırsever Kızları) isimli vakfa fermanla verdiği Fransız Yetimhanesi’ne 1 Haziran’da el koydu. Belediye, mahkeme süreci devam ederken yetimhanede ‘peyzaj çalışması’ gerekçesiyle yıkım başlattı. Çalışmalar sırasında tarihi salon, duvarlar, salona inen merdivenler, seramikler ve bir dehliz ortaya çıktı. Ziyan gören bu yapıların ortaya çıkması üzerine belediye yetkilileri çıkan kalıntıların üzerini toprakla ve betonla kapattı.
İSTANBUL’DAKİ TARİHİ YAPILARI
Binada 1653 yılına dayanan ve yalnızca Türkiye’de bulunan İsa’nın çarmıha gerilişinin dört tasviri ile birlikte yaklaşık 3 bin kartonpiyer kalıp da sergileniyor. Bu kalıplar ortasında İstanbul’da bulunan Topkapı Sarayı, Yıldız Sarayı üzere tarihi yapıların motif ve kartonpiyer kalıpları da bulunuyor. Yeniden bahçede 1870’li yıllarda inşa edilen yetimhanenin salonları yer alıyor.
YARGIDAN SONRA BAKANLIK DA ‘DUR’ DEDİ
Fransa Başkonsolosluğu bu çalışmaların engellenmesi ve el koyma sürecinin sona erdirilmesi için mahkemeye başvurdu. İstanbul 2’inci Yönetim Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Lakin mahkemenin kararına karşın dozerlere çalışmayı sürdürüyor. Yapılan şikayetler üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Konseyi Müdürlüğü’nden bir grup bölgede incelemeler yaptı.
Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Şurası Müdürlüğü, burada yaptıkları incelemenin akabinde Beyoğlu Belediyesi’nden çalışmalarını ‘ivedilikle’ durdurmasını istedi. İstanbul Müdafaa Genel Müdürü Ahmet Latifoğlu imzası ile Beyoğlu Belediyesi’ne gönderilen yazıda şöyle dendi:
325 ada, 80 parseldeki taşınmaza iletilen müdürlüğümüz uzmanlarınca 11.01.2023 tarihinde yerinde inceleme yapılmış olup tescilli yapıların bulunduğu parseldeki bahçede yer çalışması, taban düzeltilmesi vb uygulamaların yapıldığı tespit edilmiştir.
325 ada 80 parsele ait ilgi müracaat dilekçesinde ve üstte belirtilen uygulamalara yönelik acilen yerinde inceleme yapılarak inşai ve fiziki çalışmaların durdurulması, yapılan süreçlere ait 10 iş günü içinde her türlü bilgi evrakın Müdürlüğümüze iletilmesi, bahis Konseyimizce pahalandırılacak olup; tescilli parselde Konseyden müsaade alınmadan rastgele bir fiziki ve inşai uygulamanın yapılmaması konusunda bilgilerinizi gereğini arz/rica ederim.”
Ancak Belediye Lideri Haydar Ali Yıldız, bu kararın gereğini de yerine getirmedi. Belediye idaresi, kiraları yüzde 100 artırarak kartonpiyer müzesinin de boşaltılmasını istedi. Boşaltılmaması halinde ise müzede bulanan kalıpların çöpe atılacağı belirtildi.
AFAD ÇADIRI GETİRİLDİ
Peyzaj çalışmasının yapıldığı bahçede bir de AFAD çadırı görüldü. Alınan bilgiye nazaran belediye takımları sabah saatlerinde bahçede kullanmak için AFAD çadırı getirdi.
Ne olmuştu?
Beyoğlu Belediye Lideri Haydar Ali Yıldız ve takımı, geçtiğimiz yıl mülkte bulunan Cemal Cinbiz’in yanına giderek binayı kendilerine devretmesini talep etti. Lakin Cinbiz, 56 yıllık kiracısı olduğu binanın Fransızlara ilişkin olduğunu ve kirasını Fransız Büyükelçiliği’ne bağlı bir vakfa ödediğini belirterek bu teklifi reddetti. Olumsuz cevap alan Yıldız argümana nazaran “Ben almasını bilirim” diyerek binayı terk etti. Kısa mühlet sonra belediye yetkilileri ile çok sayıda zabıta ve polis 1 Haziran sabahı baskın düzenleyerek binayı boşaltmak için harekete geçtiler. İstanbul 2. Yönetim Mahkemesi tıpkı gün yürütmeyi durdurma kararı vermesine karşın zabıtalar Zanaat Atölyesi’ne girdi ve tahliyeye başladı.
Daha sonra Beyoğlu Belediyesi talebiyle defterdarlık tarafından binaya kayyım atandı. Fransız Başkonsolosluğu, kararın iptali için mahkemeye başvurdu. Belediye takımları kartonpiyer kalıplarının yapıldığı atölyenin tüm materyallerine el koydu. Yetimhane devrinden kalma sera ve merdiven demirleri söküldü.
4 katlı binada 1970’ten beri Fransa elçiliğine kira ödeyen Cemal Cinbiz, darp edilerek dışarı çıkartıldı. Kartonpiyer Müzesi’nde sergilenen kartonpiyer kalıpları ziyan gördü. Bahçenin etrafını saran 250 metrelik demir korkuluklar ve bahçedeki sütunlar söküldü. Taşıma sırasında Cinbiz, tarihi bedeli olan çok sayıda sandık ve modülün kaybolduğunu öne sürerek hasarın büyük olduğunu aktardı. Son tahliye olayının akabinde Fransa hükümeti inceleme yapmak için bir heyet gönderdi. Heyet incelemelerde bulunduktan sonra Beyoğlu Belediyesi’ne dava açtı. Birinci duruşma 21 Şubat saat 10.20’de İstanbul 13. Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Fakat mahkeme süreci devam ederken belediye çalışmalarını sürdürüyor.
