‘Ben Gri’de grinin üç tonu: Ankastre, üçüncü sayfa ve kanun

Fuat işinde hayli popülerdir Televizyon kanallarının tartışma programlarına katılır adalet kavramını çeşitli taraflardan masaya yatıranlara karşı kitabın ortasından konuşur Fuat’a nazaran adalet kitabidir ve o denli kalmalıdır Bu siyahı reddedip beyaz konforlara sığınan gri hayat bir gün altüst olur Olağanda velayet davalarına bakmamasına rağmen çaresiz bir bayanın vekaletini üstlenen Fuat birebir bayanın akşam otoparkta şiddete uğradığını görünce müdahale eder ve beddua alır Saldırgan eski koca senin de kızın var der Fuat’ın kızı Selin tıpkı dakikalarda tecavüze maruz kalmaktadır

Bu olay Fuat’ı yalnızca karışık hislere değil içinden çıkamayacağı bir sarmala da sürükler Telefonuna sızarak birtakım görüntü kayıtları gösteren bu taşınabilir adalet çetesi tecavüz failini öldürür ve Fuat bir kumpasa düşer

DOĞALA ÖZDEŞ AROMATİK ADALET

Söze Ben Gri için dört başı mamur bir platform polisiyesi diyerek girebiliriz Çünkü dizi kıssası bakımından çevrimiçi eğilimleri takip ederken anlatı lisanıyla de televizyon hantallığını kısmen aşıyor Bu noktada birincinin eğilimlere değinmek istiyorum

Yerli yabancı birçok platform işinde adalet ve intikam temalarının iç içe geçtiği ‘bir’leştiği bir düzlem kelam konusu Tereddütsüz Eskiden bu türlü değil miydi diyebilirsiniz Evvelden de böyleydi elbette ancak çevrimiçi lisanın örüntüyü illiyetti yok sayıp bir manada hepsini geç erek bir eşlik eş anlamlılık gündeme getirdiğini görüyoruz Doğala özdeş aromatik bir adalet öneriliyor artık Çevrimiçi platformlar yekten şu bildirisi veriyor Adaletsizlik varsa intikamını al Bu bildiri çevrimiçi platformları irili ufaklı Gotham platolarına dönüştürürken gündelik hayata dair ideolojik bir parantez de açıyor Adaletin halk isteri ve uzlaşma yerine bireye düştüğüne şahit olunan bu hikayeler hukuk kavramını ve devletin rolünü tasfiye ederek siyasal manada kabilecilik hareketlilik bakımından ise bir nevi atomizasyon öneriyor Birinci bakışta isyankâr bir öz taşıdığını sandığımız bu özdeşleşme ironik formda çevrimiçinin kudretli mediumlara baş tutuşunun da izdüşümü Gotham tipi kendin pişir kendin ye adalet aslında klasik ve kudretli mediumun televizyon sinema vb ve devlet tarafından üstlenilmiş adaletin timsali Bu adalete güçsüz düşen otorite ismine Batman sponsor olsa dahi hizmet ettiği dünya tertibi kapitalist devletin mutlak devamlılığından yana

Ben Gri de bireyin adaletini akla getiriyor İnsanlığın temelinde yer alan ve toplumsal mutabakatın çimentosu sayılabilecek adaletin hür teşebbüse mevzubahis olduğu bir düzlem bu Münasebeti yahut tezi olan hele de canı yanan her kimse gücü nispetinde adaleti sağlamak için talip oluyor Doğrusu sıkıntıyı kan davası ilkelliğinden koparıp adalet açık artırmasına çıkaran ve kolektif gücü devre dışı bırakan açık artırma bir kişisellik

SANAL BİREY YAZILIMSAL TERÖR

Çevrimiçi platformlarda karşımıza çıkan kişisellik ilerici yanlarından sıyrılarak bir yozlaşmanın dahası bir çeşit sürü psikolojisinin adresi oluyor Zira bu dizilerde ferdi intikama ekseriyetle ferdi bozulmanın bir öbür imi teknoloji eşlik ediyor Ben Gri ‘de Fuat Akıncı’ya ulaşan çete gülen surat smiley ile bağlantı kurarken talimatlarını akıllı telefonlardan korsan bir haberleşme uygulamasıyla veriyor Fuat’ın konut ahalisinin telefonlarını toplayıp temizleri ni dağıtması güvenlik kameralarını kırması işe yaramıyor Teknolojinin cümbüş medyasında bir tehdit olarak yine önemli biçimde algılandığını gözlemliyoruz Black Mirror’da çizilen portre insanın karanlık tarafını teknoloji ile kışkırtıyor mağduriyet ve maruziyet eksenli bir anlatı izliyordu Sanal irtibat ve teknolojik saldırganlık ulusların mitleriyle sentezlenerek agresif bir üslup ortaya koydu Toplumsal medyada yaratılan sanal kimlikler dikiz kültürü teknolojinin insan hayatındaki huzursuz edici yükü ve intikam kavramı artık yan yana anılmakta

Adalet arayışı probleminde olduğu üzere bir kere daha yalnızlaşan beşere oynandığı söylenebilir Teknoloji kaygısının 2000 lerin başında Cevapsız Arama Takashi Miike 2003 üzere sinemalarda âdeta ana yurdunda belirdiğini hesaba katarsak günümüz şartlarında özel ömrü erimiş meslek kuruntusuna kapılıp ilerleme telaşında boğulmuş ne tesadüf robotlaşmış beşerde tekrarlaması bu dehşetin neden şeytanlaştırıldığını veyahut her devir niye gayeye konacağını açıklıyor Teknolojik ve sanal birey bozulma semptomları gösterirken yalnızlaşan insan onu yalnızlaştıran ögeyle bir odada izole ediliyor Yeni devir çevrimiçi anlatıları da işte bu sağır odalardan sesleniyor

HAVUZ MERMERİ BEYAZI ANKASTRE GRİSİ

Ben Gri de yeni tabloya astarın zenginlikle atıldığını görüyoruz Senaristlerimiz bir defa daha havuz beyazına bulamışlar ekranı Mermer beyazına ve ankastre mutfak grisine İsteklerimize fayans döşemiş tesisatçı çatalı göstermişler Dinamik anlatısıyla televizyon alışkanlıklarını kısmen aşan imal tabanı kurarken birebir başarıyı göstermemiş ve altı kaval üstü şeşhane bir durum meydana gelmiş Çünkü çevrimiçi platformda havuzlu villada yaşayan aileyi işlemek hikaye ne kadar çatallanırsa çatallansın riskler barındırıyor

Öncelikle seyirci bu tipten bir zenginliği televizyonla ana akımla ilişkilendirmiş ve tepetaklak olan hayatlar dan fazlasını bekliyor Heyecan arıyor ortada bir vizyon değişsin istiyor tıpkı şeyleri izlemekten usanmış Ben Gri de zenginin aksi giden işleri ni entrika ve polisiye üzerinden verirken toplumla bağ ise enteresan bir biçimde yasa dışı bir örgüt vasıtasıyla kuruyor Fuat kızı Selin’in uğradığı hücumun intikamını kendisini elektronik zorbalıkla baskı altına alan bir yeraltı oluşumuna aldırınca deyişin her manasıyla ağa düşüyor ve manipüle edilmeye başlıyor Fuat’ı kabuğundan çıkarıp dış dünyayla yüzleştiren ögenin gülen hız kullanan bir siyasi özne olması oldukça manidar

Bu belgisiz öznenin potansiyel ve niyetinin kestirilemeyişi tekrar pis işlerini Fuat’a gördürür olması da bir cins halka karışma emaresi Bu halka karışma makam mevkilerinden kimliklerinden sıyrılmış ya da bunları örgütüne borçlu birçok bireyle destekleniyor Örneğin üçüncü kısımda cinayet şube amiri çıkıyor Fuat’ın karşısına Bu amirin de bir vakitler ağa düşürüldüğünü ve pes ettiğini düşünebiliriz Çetenin somut yüzüyle mezarlıkta bir kuytu köşede halkla ise uzaktan seyredilen cenaze cemaati vesilesiyle buluşuyoruz Törensel ve çekimser bir karışma kelam konusu

Bu yeraltı örgütüyle kurulan bağda çatışma yaratması açısından ailenin sınıfsal pozisyonunun yanı sıra Fuat’ın mesleği ve tüzel duruşu da rol oynamakta Sekter ve kurallara bağlı karakterini katıldığı televizyon programında tanıdığımız Fuat kitaplardan şaşılmaması gerektiğini hararetle savunuyor Karşı tarafı kırıp dökmekten çekinmiyor İnsan faktörünü görmezden geliyor bu sahnede ve karakterine dair fikir veriyor Yanılgıya sürükleyen sonlar çizip bir yandan bu hudutları aşmayı dayatan ikiyüzlü ve gri bir fanatizm Böylelikle Fuat’ta grinin üç tonunu birden görüyoruz Ankastre grisi üçüncü sayfa grisi ve kanun grisi

OLAY ÖRGÜSÜ VE OYUNCULUKLARA DAİR

Ben Gri şimdi kendini açmış değil Bir yazılım terörü ile karşılaştık ancak devamı nasıl gelecek Hack sıkıntıları derinleşecek mi yoksa kanıyla canıyla insan faktörü mü tartı kazanacak göreceğiz Sanal taciz ve tahrikler şimdiden cinayete yol açtı bir avukatı da içinden çıkamayacağı bir çukura itip hayatını kararttı

Bu gizemin işlenişinde ise çok bilinmeyen kelam konusu Fuat’ın iş ortağı Arda Alican Yücesoy bir şeyler karıştırıyor mesela Bu kadar açıktan karıştırdığı için şebekeye dâhil olmadığını söyleyebiliriz Ama ya o da şebekeye dâhil ve bizim bilmediğimiz daha büyük bir oyunun modülü ya da yalnızca kendine ilişkin ekonomik duygusal bir kini var ve ortağının kuyusunu kazıyor Zira bu süreç derinleştikçe başarılı avukatın düzgünce içine kapanacağı ticari ve toplumsal hayatının felç olacağı aşikâr

Fuat’ın Selin’in okuldan arkadaşı Ceyda tarafından baştan çıkarılması da an problemi ki bu yaşanırsa sanal şebekenin eline yeni kozlar geçecek İki olağan şüphelimiz daha var Selin’in hem lise hem piyano dersinden arkadaşı İçine kapanık arkadaşın Selin’den hoşlandığını karşılık alamadığını görüyoruz Bu türlü bir işe kalkışmasa bile dolaylı bir dahli olabilir Öteki kuşkulu ise tekrar açıkça işaret edildiği için pek muhtemel gözükmüyor Fuat’ın velayet davasını üstlendiği bayanın kocası Havlayan köpek ısırmaz derler ama

Tabii son olarak temel açmazdan bahsetmeli Tecavüz ve cinayet soruşturmasını yürüten komiser Bülent Onur Bilge avukatın kirli geçmişine işaret ediyor üstü kapalı kelamlarıyla Buranın açılacağını ve Pandoranın kutusundan münasebetler çıkacağını söyleyebiliriz

Dizide oyunculuklara da değinelim Timuçin Esen kıymetli bir oyuncu Ekranı dolduruyor En çok cool rollere yakışsa da başı karışık dalgın fakat ağır kompozisyonları da muvaffakiyetle çiziyor Müslüm Gürses üzere tüm Türkiye’nin tanıyıp sevdiği bir ismi canlandırarak büyük bir yükün altına girdi doğrusu bu yükün altında kalmadı Esen Ben Gri nin en büyük kozu Ebru Özkan da yeteneği kuşku götürmez oyunculardan ancak dizi star sisteminin uysal yüze her daim steril rol dağıtmasının kurbanı oluyor Onu ekseriyetle sesini çıkarmasını beklediğimiz orta ara patlamalarını izlediğimiz bayan namına izliyoruz Bu çizginin dışına çıkmaya çalışınca kahır yaşanabiliyor Örneğin Özkan kızına tecavüz edildiğini öğrendiği hastane sahnelerinde abartılı daha açık bir deyişle inandırıcılıktan mahrum bir performans sergilemekte Öteki bir ihtimal ise bizim Özkan’a alışık olduğumuz roller münasebetiyle o çıkışları oyunculuğu ile örtüştüremeyişimiz Karşılıklı bir hamlık bu Özkan duyguyu çıkarmakta biz duygulanmakta eksiğiz

Dizide genç oyuncuların performansı da merak konusu Gelecek kısımlarda öne çıkacaklar mı yoksa karizmatik başrollerin gölgesinde mi kalacaklar Selin rolünde izlediğimiz Buse Kahraman ile baştan çıkarıcı Ceyda olarak karşımıza çıkan İlayda Akdoğan gerçek yaşlarından yaklaşık 6 8 yaş küçük karakterlere can veriyorlar Minyon yüzleri bu farkı pek hissettirmiyor Tahminen de hissettiriyor fakat önemsemiyoruz Kerem Kupacı’nın Baba Konutu dizisinde evli bir adamı oynadıktan birkaç sene sonra liseli Pikaçu olarak göründüğü Hayat Bilgisi ni tadan bizler için Akdoğan ve Kahraman çok liseliler Ortaokula bile gidebilirler yani

* *

Ben Gri Disney Plus’ın Türkiye pazarına sunduğu yerli üretimlerde yavaştan bir anlatı yayın lisanı tutturduğunu göstermekte Cümbüş verisiyle düzenli akışlı yayın programlarına daha yakın duran platform çocuklara seslendiği üniteleri aşmanın hesabını yapıyor Türkiye ayağı da bu manada televizyon lisanını unutmaya dönük işlere yöneliyor Taylan biraderlerin dizisi polisiye bağlamında muhakkak bir standart yakalamış Genelgeçer temaları rahatsız etmeyecek bir tarifle harmanlamışlar Biraz illegalite biraz organize hata çokça ahlaki çelişki ve mesleksel deformasyon derken grinin tonlarına doyuyoruz Ankastre grisi üçüncü sayfa grisi ve kanun grisi Grilerden gri beğen