Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti, IŞİD’in 10 Ekim 2015 günü, Ankara’daki Barış Mitingi’ne yönelik canlı bomba saldırısı ile ilgili davada, Emniyet Genel Müdürlüğü’nden (EGM) gelen “canlı bomba saldırısı olabilir” yazısının ilgili ünitelere iletilmemesinin hizmet kusuru manasına gelmediğine hükmetti. Karara münasebet olarak yazıda yer, kişi, saat üzere somut bilgilerin yer almaması gösterildi.
Kararda, hücumun akabinde yaralılar varken polislerin biber gazı sıkmasıyla ilgili olarak ise “sertifikalı güvenlik vazifelileri tarafından gerekli görüldüğü için yapıldı” denildi. Şura, bu nedenle 10 Ekim katliamından ötürü, hizmet kusuru olduğu gerekçesiyle maddi tazminat ödenemeyeceği görüşüne vardı.
T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine göre, 10 Ekim Katliamı’nda hayatını yitiren Başak Sidar Çevik’in babası İzzettin Çevik ile annesi Hatice Hatice Çevik’in açtığı davada, yönetim mahkemesi, emniyetin hizmet kusuru nedeniyle anne Hatice Çevik için 381 bin, baba İzzettin Çevik için 264 bin olmak üzere toplam 645 bin lira tazminat ödenmesine karar vermiş, bu karar bozulmuştu. İtiraz ve yönetim mahkemesinin birinci kararında direnmesi üzerine belge Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na geldi. Heyet, mahallî mahkemenin direnme kararını bozdu.
Kurul, yönetimin olay öncesi genel güvenlik hizmetlerine ait kusuru yahut kusursuz sorumluluğunun tespiti için olay öncesinde olaya ait ihbar yahut istihbari bilgi ve doküman olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirtti. Evrak varsa hizmet kusurundan kelam edilebileceği, yoksa edilemeyeceği vurgulandı.
Konuyla ilgili dava evraklarına giren evrakları pahalandıran şura, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Uğraş Daire Başkanlığının, 14 Eylül 2015’te Ankara Emniyet Müdürlüğü ve 47 kentin müdürlüklerine IŞİD’in milletlerarası ses getirecek çapta hareket yapma kararı aldığı, seçtiği bir kümesi Suriye Deyr-ez Zor’da bulunan bir kampta özel eğitime tabi tutmaya başladığı, planlanan aksiyonun uçak/gemi kaçırma ya da miting/kalabalık yerde birebir anda çok sayıda canlı bomba patlatma biçiminde kompleks bir aksiyon olabileceği içerikli yazı gönderdiğini vurguladı.
‘İSTİHBARİ BİLGİ YER, VAKİT, KİŞİ ÖGELERİNDEN BİRİNİ BARINDIRMALI’
Kurul, İçişleri Bakanlığı Müfettişliği tarafından hazırlanan rapora nazaran, bu yazının, güvenlik planlamasını yapan Güvenlik Şube Müdürlüğü ile paylaşıldığına dair bir dokümanın bulunmadığına da dikkati çekti.
Kurul, bu dokümanın TEM Şube Müdürlüğü’nce öbür şube müdürlüklerine gönderilmemesinin ihmal sayılıp sayılamayacağını değerlendirirken, İçişleri Bakanlığı raporunda bunun hizmet kusuru sayılabileceğinin belirtildiği anımsatıldı.
Kararda, buna karşılık, kelam konusu yazıdan ötürü yönetimin hizmet kusuru nedeniyle sorumlu tutulabilmesi için elde edilen istihbari bilginin yer, vakit, kişi ögelerinden bir ya da birkaçını belirtmesi gerektiği vurgulandı.
İhbar ile olay öğrenildiği halde yönetimin tedbir almadığı durumlarda hizmet kusurundan kelam edilebileceğinin belirtildiği kararda, “İstihbari bilginin somut, açık bir bilgi içermediği, vakit ve kişi istikametinden de bilgi bulunmadığı, bu nedenle bu belgeyi olaya ait bir istihbarat olarak kabul etmenin mümkün olmadığı, üstte da belirtildiği üzere emniyet ünitelerinin olay öncesinde olaya ait rastgele bir ihbarın bulunmadığına ait yazıları da göz önünde tutularak olay öncesine ait idarenin/idarelerin hizmet kusurundan kelam edilemeyeceği sonucuna varılmıştır” denildi.
‘HİZMET KUSURU BULUNAMADI’
Kararda, miting öncesinde rutin güvenlik tedbirlerinin alındığı belirtilerek, alanda bomba aramalarının yapıldığı, 2 bin 44 işçinin misyon yaptığı söz edildi.
Kararda, “Olayın meydana gelmesinin Gaziantep vilayetinden çıkış ile hareketin yapıldığı an prestijiyle 12 saat içinde, örgüt mensuplarının Ankara vilayet merkezine girdikten sonra 50 dakika içinde, ikinci taksiden indikten sonra 5-6 dakika içinde gerçekleştiği, işçi sayısının kâfi olduğu konularının değerlendirildiği görülmüştür” tabirleri kullanıldı.
9 polisin de olayda yaralandığı hatırlatılan kararda, “İdarenin/idarelerin bu konulara ait hizmet kusurunun bulunmadığı sonucuna varılmıştır” sözü kullanıldı.
‘GEREKLİ OLDUĞU İÇİN BİBER GAZI SIKILDI’
Kararda, yaralıların üzerine polisin biber gazı sıkması konusunda da şu yorum yapıldı:
“Olay sonrasında emniyet mensuplarınca biber gazı kullanıldığı savları hakkında ise gaz kullanımının bu bahiste sertifikalı güvenlik vazifelileri tarafından gerekli görüldüğü için yapıldığı, Ön İnceleme Raporu’nda gaz kullanımı hakkında soruşturma müsaadesi verilmemesi gerektiği istikametinde raporlama yapıldığı görülmüştür.”
‘DAVA KONUSU OLAYDA, İDARİ FAALİYETLE DİREKT NEDENSELLİK YOK’
Kararda, devletin, yetki alanındaki bireylerin güvenliğini sağlamak konusunda olumlu yükümlülüğünün bulunduğu belirtilerek, şöyle devam edildi:
“Pozitif yükümlülük bulunmakla birlikte dava konusu olayda olduğu üzere, idari faaliyetle direkt nedensellik bağı bulunmayan ve temelde insan davranışlarının evvelden bilinemez yahut öngörülemez oluşuyla kontaklı olarak meydana gelen toplumsal olaylarda, yönetimlerin oluşan gerçek ziyanı tazmin etmekle yükümlü kılınmalarını gerektirecek biçimde yorumlanmasına hukuken imkan bulunmamaktadır.”
Bu nedenle olayda idarenin/idarelerin hizmet kusuru yahut kusursuz sorumluluğunu gerektirecek rastgele bir süreç ya da hareketinin olmadığı vurgulandı.
‘DAHA YÜKSEK TAZMİNAT ÖDENMELİ’
Kararda, bu nedenle mağdurlar açısından çok düşük tazminat ödenmesini gerektiren ve genel olaylarda kullanılan Terör ve Terörle Uğraştan Doğan Ziyanların Karşılanması Hakkında Yönetmeliği’nin 21. Hususunun uygulanması istenildi.
Manevi tazminat istikametinden mağdurlara düşük ödeme yapıldığı söz edilen kararda, 15 bin lira tazminat yerine daha yüksek tazminat ödenmesi gerektiği de belirtildi.
