Türkiye’ye açtığı tahkim davasının sonuçlanmasının akabinde Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi’nden (IKBY) ve kuzey Kerkük’ten Türkiye’ye ham petrol ihracatını durduran Irak ile IKBY yetkililerinin dün Bağdat’ta imzaladığı mutabakatın akabinde Türkiye’ye petrol akışı tekrar başladı.
Rûdaw’ın haberine nazaran, IKBY’nin Germiyan İdaresi’ndeki Hesire petrol alanında petrol üretimi ve ihracatı sekiz günlük bir ortadan sonra yine başladı. Buna nazaran, her gün 60 ila 65 tanker petrol Xurmal bölgesindeki petrol alanına taşınıyor. Petrol taşıyan tankerlerden birinin sürücüsü dün saat 09.00’da petrol taşımaya başlayacakları tarafında bilgilendirildiklerini, gece saat 01.00 sularında petrol taşıma çalışmasına başladıklarını söyledi.
SÜLEYMANİYE PETROL TAŞINMASI DEVAM ETTİ
Paris’teki Memleketler arası Tahkim Mahkemesi’nin kararı akabinde 25 Mart’tan itibaren Süleymaniye’nin Germiyan İdaresi’nin Serqala ilçesinde bulunan Hesire petrol alanında petrol üretimi ve Xurmal’a tankerle taşınma çalışması durdurulmuştu.
Germiyan’ın Qoretu ilçesindeki Çiyasurx petrol alanından petrol üretimi ise askıya alınmadı. Süleymaniye’ye günlük altı tanker petrol taşınması devam etti.
Ne olmuştu?
IKBY, 2007 tarihinde yürürlüğe giren doğalgaz ve petrol yasası kapsamında, Bağdat’taki Irak hükümetinden bağımsız olarak milletlerarası petrol şirketleriyle muahedeler imzalamıştı. Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Şubat 2022 tarihinde bu yasanın anayasaya ters olduğuna hükmetti. Mahkemenin kararı, IKBY’nin Türkiye’yle imzaladığı güç mutabakatlarını da direkt etkiledi. Türkiye’nin Ceyhan limanı üzerinden IKBY ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru sınırı 2014’te devreye girmiş, Bağdat bunun üzerine Türkiye’nin kendi müsaadesi olmadan IKBY ve Kerkük’ün kuzeyinden ham petrol ihracatına müsaade vererek 1973’teki bir boru sınırı geçiş mutabakatını ihlal ettiğini söylemiş veTürkiye’ye karşı Milletlerarası Tahkim Mahkemesi’nde dava açmıştı.
Irak, Türkiye’ye karşı Memleketler arası Tahkim Mahkemesi’nde açtığı davayı kazanmasının akabinde, 25 Mart’ta IKBY ve kuzey Kerkük’ten yaptığı günde 450 bin varil ham petrol ihracatını durdurduğunu açıkladı. Reuters haber ajansı, Türkiye’nin Irak’a yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminat ödeyeceğini ve Irak’tan Türkiye’ye Kerkük-Ceyhan boru sınırından petrol sevkiyatının durdurulduğunu yazdı. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ise Türkiye ve Irak ortasında Paris merkezli Memleketler arası Ticaret Odası Tahkim Merkezi (nezdinde görülen davada, Irak’ın beş talebinden dördünün reddedildiğini, Türkiye’nin taleplerinin ise büyük çoğunluğunun kabul edilerek Irak’ın Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmettiğini bildirdi.
Irak merkezi hükümeti ve Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi ortasında, tahkim kararı sonrası Türkiye’ye petrol ihracatının yine başlatılmasına yönelik muahede 4 Nisan’da imzalandı. (DIŞ HABERLER)
