İnsan hakları hukukçusu Işıl Kurnaz İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun 31 Mart 2019 da yapılan lokal Sex hikaye seçimlerin iptal edilmesinin akabinde yaptığı basın açıklamasında Yüksek Seçim Şurası YSK lider ve üyelerine alenen hakaret ettiği gerekçesiyle 4 yıl 1 aya kadar mahpus cezası talebiyle yargılanmasını yazdı Fikir cürmü Seks Hikayeleri diye bir kategori mümkün müdür Yoksa bu bir çeşit ‘işlenemez suç’ mudur diyen Kurnaz Türkiye de İmamoğlu nun YSK üyelerine hakaret ettiği argümanıyla yaşanan dava ve sonuçları tam da bu Ensest hikayeler açıdan yani hem siyasi bir başlangıcı olduğu hem de siyasi sonuçları itibariyle bir işlenemez hata olarak görünmüyor mu İşlenen cürmün yüküyle orantılı ceza vermek yerine cezayı türlü çeşitli münasebetlerle arttırarak İstanbul Büyükşehir Belediye sine kayyım atanmasına kadar giden bir sürecin başlangıç vuruşu yapılmış oldu tabirlerini kullandı
Kurnaz’ın yazısı şöyle
Bugün Türkiye de İmamoğlu nun YSK üyelerine hakaret ettiği teziyle yaşanan dava ve sonuçları tam da bu açıdan yani hem siyasi bir başlangıcı olduğu hem de siyasi sonuçları itibariyle bir işlenemez kabahat olarak görünmüyor mu İşlenen cürmün yüküyle orantılı ceza vermek yerine cezayı türlü çeşitli münasebetlerle arttırarak İstanbul Büyükşehir Belediye sine kayyım atanmasına kadar giden bir sürecin başlangıç vuruşu yapılmış oldu Kayyım hukukunun yerelin ve mahallî idarelerin hakları kadar seçme ve seçilme hürriyetinde de ne derece büyük bir tahribat yarattığını biliyoruz Tanıl Bora sistematikleşen ve yaygınlaşan kayyım pratiğiyle ilgili yazmıştı Bürokratik vesayetle mücadeleyi dava edindiğini söyleyen bir iktidar yarattığı yeni ve inanılmaz güçlü bir bürokratik vesayet alanıyla tarihe geçecek 1
Bu tarihe geçme İstanbul Büyükşehir Belediyesi için de geçerli olacak Öncelikle İstanbul 7 Asliye Ceza Mahkemesi nin bu kararı YSK Başkanlığı tarafından yapılan bir kabahat duyurusuna dayanıyor Heyet üyelerinden kimilerinin şikayetçi olmadığını da buraya not düşelim Gerekçeli karar farklı zira İmamoğlu tabirlerinin YSK üyelerini gaye almadığını söylüyor İmamoğlu na ilgili soruyu soran gazeteci bu soruyu İçişleri Bakanı nın ahmak tabirine karşılık olarak yönelttiğini ve orada kastettiğinin yargısal organlar üzerinde hepimizin bildiği siyasal iktidar baskısı ve tesiri olduğunu vurguluyor Lakin mahkeme yeniden de hatanın YSK üyelerine karşı işlendiğinden kuşku edilemeyeceğini vurguluyor
Burada değişik bir detay var Mahkeme Ekrem İmamoğlu nun belediye lideri da olsa cürmün vazifesiyle ilgili değil şahsî hatası olduğunu ve münasebetiyle genel kararlara nazaran soruşturmanın yürütüleceğini söylüyor Pekala çok mümkün ki tam da belediye başkanlığı ve seçimlerin iptali ile ilgili olan bu kabahatin vazife ile ilgili cürüm olarak kabul edilmesi ihtimalinde güya farklı bir sonuca ulaşmak mümkün müydü diye düşünelim Şayet misyon cürmü olarak kabul edilseydi İmamoğlu genel kararlara nazaran değil 4483 sayılı Memurlar ve Öbür Kamu Vazifelilerinin Yargılanması Hakkında Kanun a nazaran yargılanacaktı Yani yargılamanın başlaması için soruşturma müsaadesi alınması gerekecekti Büyükşehir Belediye Liderleri için bu müsaadesi verecek ya da vermeyecek mercii kimdi İçişleri Bakanı
Türkiye de muhalif mahallî idarelerin nasıl bir fasit daire içine hapsedildiklerini göstermesi bakımından değişik bir hadise yaşıyoruz sanıyorum Fakat tüm bunlardan daha ilginci kamuoyunda da dikkat çekildiği üzere gerekçeli karardaki niyet okuma ve yorum yoluyla manası genişletme
Direk ahmak sözü ile ilgili literatürde Yargıtay kararı bulunmasa da ahmakla eş manalı olan aptal budala geri zekâlı sözcüklerinin kullanılması durumunda hakaret kabahatinin oluşacağına dair birçok Yargıtay kararı bulunmaktadır
Bülent Tanör anayasaya alışılmamış niyet fikrini ortaya atıyordu Ona nazaran anayasal çerçeve içinde düşünmek özgürlük konusu değildir Niyet özgürlüğü tam da anayasal çerçeve dışındaki alan için mana taşır AİHM in Janowski v Polonya davasında kamu misyonundan ötürü kamu görevlisine hakaret davası incelenmiştir Yargıç Bratza nın tabir özgürlüğünün hudutlarını içeren karşı görüşü zihni genişletmek için yararlı olabilir Tabir özgürlüğünün haksızlığa uğramış olma karşısında hiddetle söylenmiş kelamları de içermesi gerektiği fikri
Tabii fikir hürriyeti kapsamında siyasi kişiliklerin tenkit hudutlarının daha geniş olması gerektiği artık bilinen bir içtihat Lakin bunun bir diğer boyutu da hem AİHM hem Yargıtay kararıyla desteklenmekte Kamu vazifelilerinin misyonlarını yerine getirirken icra ettikleri aksiyon ve kelamlarına yönelik tenkitlere karşı daha fazla müsamaha göstermeleri gerektiği Bu hem AİHM in bir savcıya yönelik hakarette bireylerin farklı pozisyonlarından hareketle kamu vazifesini icra eden vazifelinin daha geniş bir müsamahaya sahip olması gerektiğini söyleyen Steur v Hollanda davasında gördüğümüz bir yorum hem de bu davanın referans olarak gösterildiği Yargıtay kararında 2 İlgili Yargıtay kararında hâkime hakaretten verilen ceza bozuluyor
Hakimin duruşma öncesindeki hareketinin meslek etiğine ters olarak kıymetlendirerek katılanın geçirdiği soruşturmayı hatırlatma formunda tenkit ve şikayet hakkı kapsamında görülmesi gerektiği nedenleriyle atılı hakaret cürmü öğelerinin oluşmadığı gözetilmeden mahkumiyet kararı kurulmasının bozulmasına
Çok uzağa gitmeye gerek yok Türkiye de satır ortalarında bir yerlerde söz özgürlüğü hakaret ve kamu görevlisinin kamu misyonunu yerine getirirken tenkide daha fazla açık olmasına ait unsurlar bazen bu türlü durumlarda işliyor Fakat bugün Türkiye de hukuk yeniden seçme ve seçilme hakkının bir öteki biçimde boşa düşürülmesini sağlamak için kullanılıyor
Yasada olanı beğenmek ve savunmak için niyet özgürlüğüne muhtaçlığımız yoktur diyordu Bülent Tanör mealen Bugün seçme ve seçilme hakkını kullanabilmek için yalnızca özgür seçim hakkına değil tıpkı vakit fikir özgürlüğüne muhtaçlığımız var
1 Tanıl Bora Kayyım 28 Eylül 2016
2 Steur v Hollanda 28 Ocak 2004 paragraf 39 Yargıtay 4 Ceza Dairesi Temel No 2013 5577 Karar No 2014 20763