Kadınlara ve kız çocuklara yönelik şiddet ile ayrımcılığa karşı çaba için 2011 yılında İstanbul’da imzalanan İstanbul Kontratı, İngiltere’de yürürlüğe girdi. İngiltere’de imzalandıktan 10 yıl sonra onaylanan İstanbul Kontratı, göçmen bayanları konut içi şiddetten koruyan hususa konulan çekince ile bugün uygulanmaya sokuldu. Bayan hakları örgütleri, İngiltere’nin 59. Madde’ye koyduğu çekinceyi bir kere daha eleştirdi.
Uluslararası Af Örgütü İngiltere Şubesi Yöneticisi Sacha Deshmukh yazılı açıklamasında, hükümetin, bayanları konut içi şiddete karşı korumak için “yeterince adım atmadığını” kaydetti: “Hükümet mukavelenin 59. Maddesi’ne sessiz sedasız çekince koyarak, bu ülkede yaşayan en savunmasız durumdaki bayanların bir kısmını, yani göçmen bayanları yüz üstü bırakmaya devam ediyor.”
‘SÖZLEŞMENİN TEMEL UNSURLARINA AYKIRI’
Örgüt, hükümetin bu kararıyla, kararlarını hiçbir temelde ayrımcılık yapmadan uygulama mecburiliği getiren mukavelenin temel unsurlarından birine de “aykırı davrandığını” belirtti. İstanbul Sözleşmesi’nin 59. Hususu, bir ülkede eşi ya da partnerine bağlı olarak oturma müsaadesi bulunan bayanlara şiddet görmeleri halinde eş ya da partnerlerinden bağımsız formda ikamet verilmesini öngörüyor. Kelam konusu hususta, “Bağımsız oturma müsaadesinin verilmesine ve mühletine ait şartlar iç hukuk tarafından belirlenir” deniyor.
‘İSTİSMARCILARA YÜREK VERECEK’
Eski İçişleri Bakanı Priti Patel bu yıl içerisinde İngiltere’nin mukaveleyi 59. Madde’ye çekince koyarak onaylayacağını açıkladığında, bayan ve göçmen hakları örgütleri bu karara reaksiyon göstermişti. 80’den fazla örgüt imzaladıkları açık mektupta, kararın göçmen bayanları hayati dayanaktan yoksun bırakacağını ve istismarcı eş ve partnerlere yürek vereceğini kaydetmişti. İnsan Hakları İzleme Örgütü de bu kararın, ikamet müsaadelerinin iptal edileceği kaygısıyla konut içi şiddet mağduru göçmen bayanları resmi kurumlara başvurmaktan alıkoyacağını söylemişti. Örgüt’ten Hillary Margolis, “Hiçbir bayan istismardan kaçınma ile muhtemelen hudut dışı edilme ortasında seçim yapmak zorunda bırakılmamalı” demişti.
Hükümet ise bu mevzuda son kararı vermek için Göçmen Bayanlara Takviye isimli pilot programından çıkacak dataları beklediklerini açıklamıştı. Pilot çalışmayı yürüten Southall Black Sisters isimli örgüt ise çalışmanın odağının farklı olduğunu belirterek, hükümetin 59. Madde’yi onaylamak için sonuçları beklemesine gerek olmadığını savunmuştu.
İstanbul Mukavelesi, bayanlara ve kız çocuklara yönelik şiddet ile ayrımcılığa karşı gayret için 2011 yılında İstanbul’da imzalandı. 2012 yılında mukaveleyi imzalayan İngiltere, 10 yıl sonra Temmuz’da mukaveleyi onayladı. Gecikme, bayan hakları savunucuları ve muhalefetteki milletvekilleri tarafından reaksiyonla karşılanmıştı.
Kısaca “İstanbul Sözleşmesi” ismiyle anılan “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Çabaya Ait Avrupa Kurulu Sözleşmesi”ni birinci imzalayan ve onaylayan ülke olan Türkiye, geçen yıl Cumhurbaşkanlığı kararıyla mukaveleden çekilmişti. Hükümetin bu kararı bayan hakları örgütleri ile muhalefetin reaksiyonunu çekmiş, protesto şovları düzenlenmişti. Çekilme kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle çok sayıda dava açılmıştı. Danıştay 10. Dairesi, iptal ve yürütmenin durdurulması istemini 2’ye karşı 3 oyla reddetmişti. (BBC Türkçe)
