Üniversal gazetesi muharriri Yücel Özdemir, İtalyan solunun seçim mağlubiyetini değerlendirdiği yazısında, tüm partilerin oylarındaki düşüşün yanı sıra oy kullanmayan seçmen oranının 10 puan artığına da dikkat çekti. İtalya’nın antifaşist geleneğine dikkat çeken Özdemir, ekonomik sıkıntılardan bunalan İtalyan seçmenin neden sol partilere oy vermediğini kıymetlendirdi.
Yücel Özdemir’in “İtalyan ‘sol’u neden kaybetti?” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“İtalya seçimlerinin sonuçları çok katmanlı ve pek çok açıdan değerlendirilip sonuçlar çıkarılması gerekiyor. Bizim açımızdan ise ‘sol’un, antifaşistlerin, demokratların, ilerici hareketlerin durumu değerli.
Avrupa basınında ‘İtalya solu’ndan kasıt toplumsal demokrat olduğu bile tartışmalı, Hristiyan-sosyal demokrat çizgideki Demokrat Parti (PD) ve daha evvel bu partiden başbakanlık yapan, sonradan ayrılıp merkezi partisi Viva İtalya’yı kuran Matteo Renzi ve yüzde 3.5 oy alan Yeşiller-Sol ittifakı. Bazıları, sol ile ilgisi bulunmayan popülist Beş Yıldız Hareketini (M5S) de bu guruba dahil ediyor.
Geçmişte Mussolini faşizmine karşı oluşan geniş cephedeki antifaşist uğraş geleneğinin bir yansıması olarak Hristiyan muhafazakarla toplumsal demokrat ve komünist partilerin yakın iş birliği içinde olduğu yıllarda, sistemin hudutlarını zorlayan, işçi sınıflara kapitalizm dışında öbür bir gelecek perspektifi sunmayan kelamda sol, sosyalist ve toplumsal demokrat partiler vakitle manalarını yitirdiler. Onların yerine 1990’lı yıllardan itibaren ise milyarder Berlusconi, populist Beppe Grillo’nun başını çektiği (M5S) ‘yeni partileri’ geçirildi.
1990’lı ve 2010’lu yıllarda AB yanlısı ırkçı olmayan, ‘Zeytin Ağacı Koalisyonu’ ismi altında bir ortaya gelen, seçimlerde muvaffakiyetler elde ederek hükümet olan partilerin izlediği neoliberal iktisat siyasetleri adım adım İtalya’da faşizmi güçlendirdi. İtalyan emekçi sınıfının, işçilerinin çıkarlarını değil memleketler arası mali sermayenin dayatmalarına öncelik veren bu partiler şahsında ‘sol’un ilerici, antikapitalist bölümleri de adım adım dağıtıldı, parçalandı ve faşizme karşı birer direnç odağı olmaktan çıkarıldı.
Toplamı açısından bakıldığında, seçimlerde daha evvel iktidar ya da ortağı olan tüm partilerin kaybettiği görülüyor. Bu da genel manada geniş işçi kitleler ortasında sistemin yerleşik partilerine reaksiyonun alabildiğince yüksek olduğu manasına geliyor. 2018’deki seçimlerde M5S’nin yüzde 33 ile birinci olması da bunu gösteriyor. Emsal formda çok sağcı-faşist Liga da oylarının yarısını kaybetti.
Arayışın bir yanı bu seçimlerde kendisini Giorgia Meloni’nin başkanlığını yaptığı faşist partide söz ederken, öteki yanı seçime katılmama formunda oldu. Avvenire Gazetesi Genel Yayın Direktörü Marco Tarquinio şu kıymetli tespiti yapıyor: ‘Oy kullanmayanların oranı yaklaşık 10 puan artarak yüzde 36’nın üzerine çıktı ve bu, hiçbir parlamento seçiminde ulaşılmamış bir oran. 18 milyondan fazla İtalyan, memnuniyetsizlik, tiksinti yahut yılgınlık hasebiyle tüm demokrasilere temel teşkil eden bir ritüele katılmamaya karar verdi.’
Yüksek oy kayışları ve seçimlere katılmama oranlarındaki artış aslında halkın ağırlaşan ekonomik sıkıntılar karşısında önemli bir arayış içinde olduğunu gösteriyor. Faşist partiler kitleler üzerinde kalıcı bir tesir bırakmadan, devletin gücünü tam olarak eline geçirmeden ekonomik problemler temelinde, sendikaların da içinde olduğu bir toplumsal hareketin ortaya çıkması durumunda puslu hava erkenden dağıtılabilir. Faşistlerin iktidarı planladıkları üzere uzun sürmeyebilir. Bundan çıkarılacak en kıymetli sonuç ise emekçi sınıfının, gençliğin, bayanların taleplerini merkeze koyan bir hatta ilerlemek olmalı. Bu yapılmadığı takdirde faşizm her vakit ve yer yerde kapıyı çalacaktır.
Mussolini faşizmini deviren İtalyan halkının ve antifaşist partizanlarının tarihî uğraş birikimi faşizme bir daha geçit vermeyecek kadar güçlü.” (YAZININ TAMAMI)
