Basın özgürlüğü, tabir özgürlüğü ve insan hakları alanlarında faaliyet gösteren memleketler arası 20 örgüt, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) 5 Nisan 2023 tarihinde aldığı kararla Fox TV, Halk TV ve TELE 1’e verdiği cezalara reaksiyon gösterdi.
ANKA’nın haberine nazaran yapılan ortak açıklamada, “Bu olayları, Türkiye’de 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri öncesinde, iktidarın eleştirel haberciliği engellemeye ve bilgi akışını denetim etmeye yönelik sistematik teşebbüsünün bir modülü olarak görüyoruz” denildi.
Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF) Medya Özgürlüğü Acil Müdahale’nin (MFRR) hususa ait bugün yaptığı yazılı açıklama şöyle:
RTÜK, YASAL TENKİTLERİ SUSTURMAK İÇİN İKTİDAR İTTİFAKI TARAFINDAN ARAÇ OLARAK KULLANILIYOR: “20 medya özgürlüğü, söz hürriyeti ve insan hakları alanında faaliyet gösteren örgütler, Türkiye’nin yayın düzenleyici kurumu RTÜK’e, eleştirel haberlerinden ötürü yayıncılara para cezası vermeyi derhal durdurması davetinde bulunmaktadır. Gazetecilerin ve yayıncıların eleştirel bahislerde kamuoyunu bilgilendirme ve hükümetten hesap sorma yükümlülüklerini yerine getirmelerine müsaade verilmelidir.
RTÜK, ülkede söz hürriyeti ve medya çoğulculuğunu desteklemek yerine, legal tenkitleri susturmak ve 14 Mayıs 2023 seçimlerinde kendilerine haksız bir avantaj sağlamak için iktidar ittifakı tarafından bir araç olarak kullanılıyor. Kamusal tartışmanın bu halde bastırılması, seçim sürecini baltalamaktadır.
Bu cezalar, Şubat 2023’te Halk TV, TELE 1 ve Fox TV’ye ve Mart 2023’te Halk TV, TELE 1, Fox TV, Show TV ve Yıldız EN TV’ye verilen bir dizi cezanın akabinde geldi. RTÜK ayrıyeten, eleştirel yayınları nedeniyle çok sayıda programa süreksiz yasaklar getirmiştir.
RTÜK, 2022 yılında beş bağımsız yayıncıya toplam 17 milyon 335 bin Türk lirası (yaklaşık 823 bin euro) para cezası olmak üzere 54 başka ceza vermiştir. Buna karşılık, iktidara yakın kanallara toplamda 1 milyon 674 bin TL (yaklaşık 80 bin euro) meblağında dört ceza almıştır.
İktidar sansürü mahallî haber kanallarıyla hudutlu değil; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, RTÜK’ün talebi üzerine Haziran 2022’de yayını engellenen Alman yayın kuruluşu Deutsche Welle’nin (DW) Türkçe servisinin lisansını Mart 2023’te yenilemedi. DW, artık Türkiye’de hükmî kişilik olarak faaliyet gösteremeyecek ve muhabirleri ile editörleri, istikrarlı iş kontratlarından ve toplumsal güvenlik yardımlarından yoksun olarak özgür çalışmaya devam etmek zorunda kalacak.
RTÜK’Ü, BAĞIMSIZ YAYINCILARA YÖNELİK BASKIYA DERHAL SON VERMEYE ÇAĞIRIYORUZ: Bu olayları, Türkiye’de 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri öncesinde, iktidarın eleştirel haberciliği engellemeye ve bilgi akışını denetim etmeye yönelik sistematik teşebbüsünün bir kesimi olarak görüyoruz.
Yayın düzenleyici rolünü yürüten RTÜK’ü, bağımsız yayıncılara yönelik baskıya derhal son vermeye ve ülkede söz hürriyeti ve medya çoğulculuğunu garanti altına alma görevine uygun davranmaya çağırıyoruz.”
İMZASI BULUNAN ÖRGÜTLER
Çağrıda imzası bulunan örgütler şöyle: Avrupa Gazeteciler Birliği (AEJ), ARTICLE 19, Articolo 21, Gazetecilikte Bayanlar Koalisyonu (CFWIJ), Gazetecileri Muhafaza Komitesi (CPJ), Danimarka PEN, İngiltere PEN, Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF), Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Freedom House, Milletlerarası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), Milletlerarası Basın Enstitüsü (IPI), Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), OBC Transeuropa (OBCT), Memleketler arası PEN, Bağımsız Gazetecilik Platformu (P24), Hudut Tanımayan Gazeteciler (RSF), Güneydoğu Avrupa Medya Kurumu (SEEMO), İsveç PEN, Dünya Gazeteciler Birliği (WAN-IFRA). (HABER MERKEZİ)
