Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Habertürk ve Bloomberg HT ortak canlı yayınında konuşuyor.
Bakan Nebati, “Aralık ayından itibaren enflasyon düşecek diye her yerde söyleyerek, beklentilerin buna nazaran oluşturulması istikametinde telaffuzlarda bulunduk. Geçen yıl bir kur atağı yaşadık. 20 Aralık’ta KKM’nin açıklanmasıyla fiyatlar olağanlaştı. O gün makro ekonomik göstergelerle alakası olmayan bir operasyon oldu. Döviz arttı. Fiyat artışının temel sebebi dövizdeki artıştır” dedi.
Bakan Nebati’nin konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
ENFLASYONDA KIRILMA: Enflasyonla çabada evvel burada güzel bir kur düzeyi ve öngörülebilirliğin arttığı bir emelimiz vardı. Enflasyon gelmesi gerektiği yere gelmiştir. Emtia fiyatları… Biz net güç ithalatçısıyız. Emtia fiyatlarındaki artışın tesiri enflasyonda yüksek. Geçen yıl 100 milyar dolara varan net güç ithalatı yapmışız. Bunlar fiyatlarda tesir yaptı. Tuzu biberi de savaş oldu.
Enflasyonla gayrette sert metot izlemektense büyümeden taviz vermeden, kepenklerin kapanmadığı bir maksat ortaya koyduk. Bu da Türkiye İktisat Modeli içerisinde koyulmuş bir gayedir. Model çerçevesinde geçen yıl bu vakitlerde 6 ay sonra yaza gelince enflasyonda toparlanma olacak demiştim. Dolarda toparlanma, dünyada stabilleşme var iken Türkiye’de besin fiyatlarının düştüğü, turizm gelirlerinin arttığı bir periyot. Ben bu devirde düşeceğini söylemiştim. Çok da tenkit aldık. Savaş çıktı. Emtia, güç fiyatları pik yaptı.
Aralıktan itibaren ısrarla evvel baz tesiri dedim. Bugün baktığımızda baz tesirinden çok enflasyonda yükseliş trendinde kırılma olduğunu görüyoruz. 2023 yılında çok daha rahat gayret edeceğimizi söyledik.
VATANDAŞ FİYAT ARTIŞINA REAKSİYON GÖSTERECEKTİR: Çok taraflı hareket etmemiz, beklentileri ona nazaran belirlememiz lazım. Bugün açıklanan enflasyon şunu söylüyor; 2022’de çok önemli gayret verdiğimizi… Bütçede makro ekonomik olarak hangi mali önlemler alındığını göstermesi açısından çok kıymetli. Mevcut fiyatlar artık içselleştirildi, üzerine gelecek fiyatların kabul edilemeyeceğini, yüksek enflasyonla karşılaşmayacağımız tarafında ataleti kırdığımızı gösteriyor. Vatandaş fiyat artışlarına çok önemli reaksiyon gösterecektir. Bunun toplum tarafından kabul görmeyeceğinin bilinmesi lazım.
ENAG AÇIKLAMASI: Kurumlarımıza haksızlık yapıyoruz. TÜİK, Türkiye’nin en kıymetli istatistik kurumu. BDDK’sından SPK’sına kadar… Bunları el üstünde tutmalıyız. Bunlar çok düzgün işler yapan, şeffalıktan uzak durmayan kurumlar. TÜİK’in enflasyonu açıkladığı gün bir kurum açıklama yapıyor. Bu Türkiye’ye ve TÜİK’e haksızlık. Çalışan sayısı 4 bin. Akredite olması lazım. EUROSTAT tarafından da akredite edilmiş. Başka tarafta çalışanı çift haneli bile olmayan bir kurum diyor ki; biz bir çalışma yaptık, enflasyon bu kadar. Prosedür aşikâr değil, şeffaf değil, akademisyenler tarafından ilan ediliyor… Siz o vakit deyin ki biz 4 hoca ile anlaştık, her ay enflasyon açıklayacağız, siz de her ayın 3’ünde açıklayın, 3-5 tane fiyat koyarsınız. Siz de yapın… Her TV kanalı, 4-5 hocayla anlaşıp, danışmanlık fiyatı verip yapsın. Bu ne kadar banal bir şey değil mi? Muhalefetin eline bunu vermiş olabilirler. Lakin gerçeği yansıtmıyor.
MEMUR VE EMEKLİLER ENFLASYON KARŞISINDA EZİLMEZ: Memur ve emeklilerin maaşları yasa ile yılda 2 kez güncellenmek üzere garanti altına alınmıştır. Aslında Türkiye Cumhuriyeti’nde memur ve emeklilerin enflasyon karşısında ezilmeleri mümkün değil. Toplu mukavelelerde de bu yıl 8 puanlık bir katkı var. Temmuzda 6 puanlık katkı var. Enflasyon bunun üzerine çıkarsa kamu otoritesi de bunu ödemek zorunda. Yaklaşık 10 puan üzere bir artışla yüzde 25’e çekildi artırımlar. Bu 6 aylık artış. Temmuzda tekrar artırım olacak. 6 puan aslında olacak.
ENFLASYONU ÇÖZDÜK: Taban fiyatta yılda bir sefer artırım yapılıyor biliyorsunuz. Geçen yıl enflasyondan korumak için orta artırım yapıldı. Yüzde 95’lik bir artış, enflasyonun 30 puan üzerinde. Şu anda minimum ücretliye tekrar bir artırım yapıldı. Önümüzdeki yıl için geçinmesi için bir artış yapıldı. Enflasyonu biz çözdük. Yıl ortasında bir artırım olmaması lazım. Bu doğal cumhurbaşkanımızın takdirinde olan bir şey. Geçen yıl yüksek enflasyon var diye artırım yaptık. Biz yüksek enflasyonu bitirdik, artık olmayacak inşallah.
EYT’NİN 2023 BÜTÇESİNE TESİRİ OLMAYACAK: Bu seçime giderken baskı altında kalabileceğimizi, ancak asla seçim iktisadı yürütmeyeceğimizi, bütçemizi disiplin altında tutacağımızı tabir ederek önlemlerimizi aldık. Bunun sayesinde EYT ile ilgili 2023’te sorun olabilecek bir durum yok. EYT’nin 2023 bütçesi üzerinde bir tesiri olmayacak.
