Nur Kaplan
ANKARA – Türkiye’de ekonomik krizin yarattığı yıkım okul çağındaki çocukları da direkt etkiledi. Öğretmenler bir müddettir okullarda gözlemledikleri “derinleşen yoksulluğu”, çocukların beslenme çantalarının fotoğraflarıyla ve izlenimleriyle toplumsal medyada ferdî hesapları üzerinden paylaşıyor. Ekonomik krize bağlı olarak çocukların yetersiz beslenmesi, okula aç gelmesi, pak suya erişemiyor olması üzere sıkıntılar birçok milletvekili tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine de taşındı.
TÜRKİYE’DE HER 5 ÇOCUKTAN 1’İ AÇLIKLA KARŞI KARŞIYA
TÜİK’in araştırmalarına nazaran, Türkiye nüfusunun 22 milyon 738 bini çocuklardan oluşuyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) son datalarına nazaran çocuk yoksulluğu konusunda üye ülkelerin ortalaması yüzde 12,8 olarak açıklanırken, Türkiye’de bu oran yüzde 20’nin üzerinde bulunuyor, yani 10 çocuktan 2’si “yoksulluk” yaşıyor. Derin Yoksulluk Ağı’nın araştırmalarında ise Türkiye’de her 5 çocuktan 1’i açlıkla karşı karşıya.
Edirne’de Öğrenci Veli Derneği’nin (Veli-Der) ve öğretmenlerin talebiyle okullarda ‘temiz su projesi’ hayata geçirildi. Edirne Valiliği ve Edirne Belediyesi’nin ortak çalışmasıyla kent merkezinde bulunan birçok okula su sebili yerleştirildi. Veli-Der Edirne Şube Lideri ve öğretmen Benay Gürsel, okulda şahit olduğu derin yoksulluktan kelam ederken, kentte pek çok okula yerleştirilen su arıtıcılarının çocuklar ve aileler için kıymetini anlattı.
‘ÇOCUKLARIN KARŞISINDA SU İÇMEYİ BIRAKTIK’
30 yıllık öğretmen olan Benay Gürsel, evvelce öğretmenlerin öğrencilere çok daha fazla yardımcı olabildiğini ama son yıllarda yaşanan ekonomik kriz nedeniyle durumun ‘işin içinden çıkılamaz’ hale geldiğini söyledi. “Okulda vakit zaman yoksullukla karşılaşırdım ancak şu an çok derinleşti. O çocukların acıları, gözlerindeki açlıklar, o çocuklar aç yahu aç… ‘Karnım doymuyor’ diyor, su alamadığını fark edip tuvaletten su içtiğine şahit oluyorsun, bunları görmezden gelemezsin” diyen Gürsel, şöyle devam etti:
“Biz öğretmenler evvelden nöbetçiyken iki, üç öğrencimize köfte ekmek ısmarlardık. Artık ısmarlamıyorum. Ben okulda bu türlü şeyler yemekten utanır hale geldim, o çocuk görecek diye yiyemiyorum. Sınıfta susayan öğrencilere su alırdık, artık onların karşısında su içmeyi bıraktık. Utanıyor insan. Cebindeki para ile ne alabiliyorsun ne de onlara su ısmarlayabiliyorsun.”
‘ANNE, SU PARASI VERMEKTEN KURTULDUM’
Edirne’de birçok okula yerleştirilen su arıtıcılarının çocukların mutluluğuyla karşılandığını söyleyen Gürsel, “Su ömrün temel kaynağı. Yemekten çok daha kıymetli. Aç kalabilirsin fakat çocuk susuz ne kadar kalabilir? Etraftaki velilerin konuşmasını duyuyoruz ‘anne su parası vermekten kurtuldum’ diyen çocuklar var” diyerek, projenin gelişiminden şöyle bahsetti:
“Geçtiğimiz yıllarda su 25 kuruştu. Son devirde 3 liraya yükseldi. Çocukların su içemediğine şahit oldum. Kantincilerle konuştum, ‘Su alımı çok azaldı’ denildi. Çocuklara sordum, ‘Evden getiriyoruz, tuvaletten içiyoruz ya da konuta gidene kadar bekliyoruz’ dediler. Birtakım görüşmeler sonucunda okullara su sebillere yerleştirdik. İşin açıkçası kanayan bir yara var. Bizim yaptıklarımız uygunlaştırmak değil, yara bandı yapmak. Aslında bunları herkes biliyor lakin tahlil noktasında adım atılmıyor.”
‘ÇOCUK MESKENE YEMEK YEMEK İÇİN GİDİYOR, GERİ DÖNMÜYOR’
Devlet okullarında her çocuğun temel gereksinimlerinin karşılanması gerektiğini söz eden Gürsel, kelamlarını şu tabirlerle sürdürdü:
“Okulda öğün mecburiliği olmalı. Hem mecburî eğitim diyorsunuz hem de yemek vermiyorsunuz. 25 lira bir tost, 7 lira bir ayran. Hangi çocuk sabah 8.30’dan akşam 16.30’da kadar bu beslenmeyle durabilir? Esasen gerçek dürüst kahvaltı yapmadan meskenden çıkıyorlar. Bizde devamsızlıklar çok arttı, çocuk meskene yemek yemek için gidiyor, geri dönmüyor. Aileleri onları geçindiremediği için çalışmak zorunda kalıyorlar. ‘Hocam lakin ben çalıştığımda karnım doyuyor’ diyenler var.”
