Irak’ın Milletlerarası Tahkim Mahkemesi’nde Türkiye’ye karşı açtığı davayı kazandıktan sonra Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi (IKBY) ve kuzey Kerkük’ten ham petrol sevkiyatını durdurmasının akabinde petrol sevkiyatı ile ilgili Irak ve IKBY idareleri ortasında ‘birçok madde’ üzerinde muahedeye varıldığı tez edildi.
Rûdaw’ın Irak Petrol Pazarlama Şirketi’nden (SOMO) üst seviye bir yetkiliye dayandırdığı haberine nazaran, kelam konusu yetkili, “Kürdistan Bölgesi ile birçok husus üzerinde anlaştık. Erbil ile Bağdat ortasındaki muahedeyi yakında açıklayacağız” açıklamasında bulundu.
‘PETROL AKIŞI ÖNÜMÜZDEKİ SAATLERDE YİNE BAŞLAYACAK’
Rûdaw’ın Irak Petrol Bakanlığı kaynaklarından aktardığı bilgilere nazaran, SOMO aracılığıyla IKBY petrolünün ihracatına yine başlamak için bir ön mutabakata varıldı. Kaynaklar, önümüzdeki saatlerde petrol akışının yine başlayacağını aktardı. IKBY petrolünün pazarlanması gayesiyle Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile SOMO temsilcilerinden oluşan ortak bir oda kurulacağı da söz edildi.
Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad, dün (1 Nisan) düzenlediği basın toplantısında, Kürdistan’dan petrol ihracatının tekrar başlamasını istediklerini açıklamıştı.
Al-Monitor’a konuşan Cihad, Irak’tan bir heyetin yakında görüşmek üzere Ankara’ya gideceğini belirtmiş ve ne Türkiye’nin ne de IKBY hükümetinin tahkim kararını reddetmediğini aktarmıştı.
Ne olmuştu?
IKBY, 2007 tarihinde yürürlüğe giren doğalgaz ve petrol yasası kapsamında, Bağdat’taki Irak hükümetinden bağımsız olarak memleketler arası petrol şirketleriyle muahedeler imzalamıştı. Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Şubat 2022 tarihinde bu yasanın anayasaya karşıt olduğuna hükmetti. Mahkemenin kararı, IKBY’nin Türkiye’yle imzaladığı güç mutabakatlarını da direkt etkiledi. Türkiye’nin Ceyhan limanı üzerinden IKBY ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru sınırı 2014’te devreye girmiş, Bağdat bunun üzerine Türkiye’nin kendi müsaadesi olmadan IKBY ve Kerkük’ün kuzeyinden ham petrol ihracatına müsaade vererek 1973’teki bir boru çizgisi geçiş mutabakatını ihlal ettiğini söylemiş veTürkiye’ye karşı Milletlerarası Tahkim Mahkemesi’nde dava açmıştı.
Irak, Türkiye’ye karşı Memleketler arası Tahkim Mahkemesi’nde açtığı davayı kazanmasının akabinde, 25 Mart’ta Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi (IKBY) ve kuzey Kerkük’ten yaptığı günde 450 bin varil ham petrol ihracatını durdurduğunu açıkladı. Reuters haber ajansı, Türkiye’nin Irak’a yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminat ödeyeceğini ve Irak’tan Türkiye’ye Kerkük-Ceyhan boru çizgisinden petrol sevkiyatının durdurulduğunu yazdı. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ise Türkiye ve Irak ortasında Paris merkezli Milletlerarası Ticaret Odası Tahkim Merkezi (nezdinde görülen davada, Irak’ın beş talebinden dördünün reddedildiğini, Türkiye’nin taleplerinin ise büyük çoğunluğunun kabul edilerek Irak’ın Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmettiğini bildirdi. (DIŞ HABERLER)
