Evrim Deniz
VAN – Chalak Events’ın, ChalaKINO Sinema Aktiflikleri kapsamında düzenlediği sinema şenliğinde Kürt sinemasından birçok Kürtçe sinema, 5 Ağustos-14 Ekim ortasında Cumartesi günleri sinemaseverler için gösterime sunulacak. Cumartesi Anneleri’ne adananan şenlik kapsamında farklı ülkelerden 8 uzun metraj ve 5 kısa sinema, ŞanoWan Tiyatro Salonu’nda izlenebilecek. 14 Kürtçe sinemanın direktörleri ile online ve yüz yüze söyleşiler de düzenlenecek.
Chalak Events tarafından düzenlenecek sinema günlerinin birinci haftasında Behr Rabû (Emîr Xulamî), Navnîşan (Aram Dildar), Şiwênpence (Zanyar Mihemmedîniku), Bêdeng (Rêzan Yeşîlbaş) sinemaları gösterilecek. Gösterimi yapılacak olan sinemaların direktörlerinin online iştirak sağlayacağı aktiflikte birebir gün Kürt kurgucu ve sinema teorisyeni Buyruk Xulamî ile online bir söyleşi de düzenlenecek.
12 Ağustos’taki programda Şehram Elîdî’nin Bîranînên Hespê Reş isimli sineması gösterilecek. Sırasıyla Îbrahim Saedî’nin Mandoo isimli sineması, Mano Xelîl’in Ciran isimli sinemalarının gösterimi ve online söyleşiler gerçekleştirilecek. Sonrasında ise Solîn Yusif’ın Xanîyê Bêban isimli sineması yer alacak.
9 Eylül’deki programda ise Kürt şair Arjen Ari’nin şiirlerini mevzu edinen Bilal Korkut’un sineması Bîraxane sineması gösterilecek ve direktörü ile söyleşi düzenlenecek. Bu kısıma kadar olan söyleşiler çevrimiçi yapılacak.
16 Eylül’de şenlik kapsamında gösterilecek sinema programının ikinci kısmında ise direktörlerin söyleşilere yüz yüze katılacağı Şewket Emîn Korkî’nin ‘Azmûn’ isimli sinemasının gösterimi ile başlayacak. Sonraki haftalarda sırasıyla Elî Kemal Çinar, ‘Di Navberê De’ sineması, Mehmed Elî Konar’ın ‘Govenda Elî û Dayika Zîn’ sineması ve Kazım Öz’ün ‘Temenê Kuliyeke Berfê’ sineması gösterilecek.
11 haftalık programın 14 Ekim’deki finali ise direktör ve akademisyen Yılmaz Özdil’in Aforoz isimli sinemasının gösterimi ve iştiraki ile son bulacak.
‘KÜRT COĞRAFYASININ 4 MODÜLÜNDEN FİLMLER’
Chalak Events’in üyelerinden Armanc Dayan, Chalak Events Platformu olarak daha evvel Van’a gelmemiş ve gelmesi sıkıntı olan sinemaları gösterime aldıklarını ve kapsayıcı olmak ismine Kürt coğrafyasının 4 kesiminden sinemalar seçtiklerini belirtti. Dayan, “Temsiliyet, Kürt, Kürtçe ve Kürdistan temsiliyetidir bu program’’ dedi.
Bu tıp aktifliklerin kıymetini vurgulayan Dayan, ‘’Kürt coğrafyasında lisan, kültür ve öbür bütün aidiyetlerin üzerinde bu kadar tahribat varsa elbette bu cins etkinlikler olağan olmanın dışında önemlidir’’ diyerek şöyle devam etti: “Özellikle sinema bizler için çok daha kıymetli bir yerde duruyor. Sinema, çıktığından bu yana öbür sanat kollarını da içerisinde barındırması manasında çok süratli ulaşan ve tesiri daha uzun süren bir alan olarak sıkıntımızı aktarmaya da yatkın. Bu manada bilhassa sinema etkinliklerini fokusumuza almış durumdayız ve ehemmiyetinin daha fazla anlaşılmasını amaçlamaktayız.’’
‘KONU KÜRTÇE OLUNCA YER PROBLEMİ ORTAYA ÇIKIYOR’
Kürtçe bir aktiflik yaparken yer bulma konusunda sistematik olarak dert yaşandığını belirten Dayan, halihazırda kültür-sanat etkinliklerinin yapılması için elverişli olan alanların devlet kurumlarına ya da kayyımlara ilişkin olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti: “Siyasi olsun olmasın hatta politik olsun olmasın, mevzu ‘Kürtçe’ olunca yer kahrı yaşarsınız. Ayrıyeten Van’da sinema salonları da ikiye düşmüş durumda ve bunlar da alternatif, bağımsız ve sanat sineması izletmemektedir. Bizler bu açığı ŞanoWan tiyatro salonu ile kapattık. Mevzu Kürtçe olunca bir kaygı oluşuyor insanlarda. Bizse bu korkuyu gündemimize almadık hiç. Yalnızca daha güzel bir program nasıl çıkarmalıyız, hangi hususlar üzerine eğilmeliyiz, günün sonunda nereye varacağız üzere soruların üzerine yoğunlaştık.’’
CHALAK EVENTS KİMDİR?
Chalak Events 2017’de başta İstanbul’da olmak üzere Van ve Diyarbakır’da kuruldu. Bir öğrenci platformu olarak çalışan Chalak EventsVan, kültürel, sanatsal ve edebi etkinlikler düzenliyor. Paylaşımlarını Kürtçe ve İngilizce olarak yapan Platform’un gaye kitlesi gençlik olarak belirlendi. Bayana, etrafa, hayvan ve insan haklarına eğilerek ve Kürtçe’nin hem gündelik hayat hem kültür-sanat hayatı içinde kullanımını önceliyor. Platform, genç bireyler (kadınlar ve bilhassa LGBTİ+) ortasında bir toplumsal ve ferdi farkındalık yaratmaya ve toplumsallaştırmaya yönelik birçok aktiflik yapıyor.
Temaşe Sinema Mecmuası, CineKurdî Sinema Platformu ve Medit Medya dayanağıyla geniş bir kitleye seslenmeyi hedefleyen proje, sinema öğrencisi, üreticisi ve izleyicilerinin ortasında tecrübe paylaşımı, diyalog ve ağ geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlıyor. Ortaya çıkacak kültürel atmosferle farklı kesitlerin bir ortaya gelerek gereksinimleri yerelden karşılanan yeni üretimler için cesaretlendirilmesi öngörülüyor.
ChalaKINO ise Chalak Events’in CultureCivic tarafından aldığı fon ile sürdürdüğü bir projesidir. Projeyi, Chalak Events Wan platformunun yürütücü üyesi olan Armanc Dayan koordinatör olarak yürütüyor.
