İsrail’in Gazze’ye yönelik bombardımanı devam ederken, başka taraftan bir kara operasyonu için de hazırlıkların tamamlandığına dair haberler sıkça İsrail basınında yer alıyor. İsrail’in kara harekâtına başlayıp başlamayacağının birebir sıra, İsrail–Hizbullah çatışmalarının sonlu seviyeden çıkıp geniş çaplı bir savaşa dönüşüp dönüşmeyeceği de Arap dünyasında merakla izleniyor.
Savaşın gidişatında son günlerde en çok tartışılan hususlardan biri de İsrail’in Gazze’nin kuzeyini boşaltıp Gazzelileri güneye gerçek sürmesi ve bunun, Gazzelilerin Mısır’ın Sina yarımadasında sürülmesi planını tekrar gündeme gelmesi oldu. Bütün Arap ülkelerinden Filistinlilerin vatanlarından bir daha sürülmesine müsaade verilmeyeceğine dair açıklamalar gelirken, önde gelen gazetelerde bunun Gazze’yle sonlu kalmayacağı ve sıranın Batı Şeria’ya geleceği halinde yazılar yer aldı.
ABD ve Avrupa’nın İsrail’e verdiği sınırsız takviye ve geçtiğimiz hafta İsrail’e yapılan üst seviye ziyaretler de geçtiğimiz hafta Arap gazetelerinde en fazla işlenen mevzulardan biri oldu. Gazetelerde ‘medeni dünyanın Gazze’de çöktüğüne’ dair birçok yorum yapıldı.
‘Önce Gazze, daha sonra Batı Şeria’
“İşgalci devlet (İsrail), bilhassa mevcut faşist iktidarı periyodunda, Filistinlilerden kısmen yahut büsbütün kurtulmak istemektedir. Bununla birlikte vatandaşlık yasasını hayata geçirmek istiyor. Bu da bu oluşumun yalnızca Musevilerin vatanı olduğuna dayanan İsrail vatandaşlık maddesidir. Hasebiyle bu ülkede İster Müslüman olsun (Dürziler dâhil) isterse de Hristiyan olsun Araplara yer olmayacaktır.
Sürekli lisana getiriyoruz, Filistinlilerin Sina Yarımadası’na sürülmesi ve burayı Gazzeliler için yeni bir vatan haline getirme planı, Batı Şeria’daki Filistin halkının da Ürdün’e sürülmesinin bir ön adımı niteliğindedir. Etnik paklığa dayalı bu plan için de gerekli olan Amerikan ve Batı takviyesi de hazırdır.
Gazze Şeridi’nin evlatları kendilerini Sina Yarımadası’na sürme planına tümden karşı koyacak ve bir daha mülteci kamplarına dönmeyecektir. Bunu Mısır kabul etse dahi, ki bu da imkânsızdır… Çünkü Mısır, 1967 yılında Gazze şeridi İsrail tarafından işgal edildiğinde, bu yükten kurtulduğuna hala dua ediyor. Bir daha da oraya dönmeyi düşünmüyor. Hasebiyle Gazze’den iki milyon insanı kabul edeceğini söylemek saflık olur. (Abdulbari Atvan / Rai Al Youm gazetesi başyazarı)
‘Sina’ya sürgün planı uygulanabilir değil’
“Gazze’deki krizin gelinen noktada yol açtığı en tehlikeli sorun, yaklaşık bir milyon insanın Gazze Şeridi’nin kuzeyinden güneyine, tahminen de buradan da Mısır’ın Sina Yarımadası’na yanlışsız yer değiştirmeye zorlanmasıdır. Bu da 1967’den bu yana Filistinlilerin yaşadığı vatanlarından sürülmelerin en büyüğü olacaktır. Pekala Gazze halkının yaklaşık üçte birinin Mısır’a sürülmesi gerçekleşmesi mümkün bir şey mi?
Filistinlilerin kuzeyden güneye hakikat sürülmesi İsrail için Hamas’la olan savaşının bir kesimi. Daha sonra bunu hudutlarını koruyacak formda bir tampon bölge oluşturulması takip edecek. Lakin bir milyon Gazzelinin Mısır’a gerçek sürülmesi bütün bölge ülkelerini de ilgilendiren bir durum. Pekala, bu gerçekçi ve uygulanabilir bir plan mı? Bunun birçok nedenden dolayı şu an için uygulanabilmesi pek mümkün değil. Öncelikle Mısır bunu büsbütün reddediyor ve Mısır Amerika Birleşik Devletleri için değerli bir müttefik. İsrail’in kendisi de Mısır’la olan diplomatik alakalarından kolay kolay vazgeçemeyecektir. Münasebetiyle bu planın uygulanması Mısır’ın kabul etmemesi halinde mümkün değildir.” (Abdurrahman Reşid / Suudi Şark’ul Evsat Gazetesi)
‘Hamas’ın yenilmesi tahlil getirmeyecek’
“Hamas’ın hezimete uğratılması halinde Filistinliler ve İsrail ortasında müzakerelerin tekrar başlayacağı ve iki devletli tahlilin önünün açılacağını düşüneneler yanılıyor; birtakım Filistinliler de bu formda düşünüyor. Üstelik ABD de bunu pazarlamaya çalışıyor. Fakat ABD iki devletli tahlil telaffuzuyla göz boyamakla bir arada İsrail’e Filistin davasını tasfiye etmekle ilgili gayelerini gerçekleştirmek için gerekli vakti da kazandırıyor.
Hamas’ın yenilmesi demek – ki bu şu an için uzak bir ihtimal – İsrail savaşı kazanan taraf olarak Batı Şeria’ya yönelecek ve oraları Yahudileştirme ve hudutlarını genişletme siyasetine devam edecek. İsrail tekrar müzakerelere başlamayacak. Çünkü başlasa dahi, bu, müzakerelere iki devletli tahlil için değil, tersine Batı Şeria’da kendi şartlarını dayatmak için kendisine gereken süreyi kabul ettirmek için olacak.
Daha evvel gerek Şamir, gerek Netenyahu gerekse de öbür başbakanlar periyodundan kalma deneyimlerimiz var. Görüşmeler yalnızca vakit kaybettirmek ve hudutları genişletme, yeni yerleşimler açma ve Filistinlilerin köy ve beldelerini birbirinden ayıracak formda yeni yerleşimcileri getirmekten öteki bir şeyle sonuçlanmadı.” (Filistin El Kuds Gazetesi / Başyazı)
‘Uluslararası insancıl hukuka ait bütün tezlere boşa düştü’
“7 Ekim’de Aksa Tufanı operasyonundan sonra ortalığı ‘Hamas’ın vahşeti’ telaffuzuyla ortalığı velveleye verenler ve Hamas’ın sivilleri katlettiği formunda gürültü koparıp savaşın bu sefer medeniyet ve barbarlık ortasında olduğunu söyleyenler, her gün bayanlar ve çocuklar hakkında yapılan katliamlar karşısında büsbütün lisanlarını yuttu. Yalnızca en büyükleri Biden, El Ehli Hastanesi katliamından kısa müddet sonra işgal edilmiş Filistin topraklarını (İsrail) ziyaret etmekte ve İsrail ile dayanışmasını göstermekte tereddüt etmedi.
El Ehli Baptist Hastanesi’nde medeniyet, insan hakları, demokrasi ve milletlerarası insancıl hukuka ait bütün argümanlar boşa düştü. Nazizm, bu sefer Batılı Haçlıların geniş takviyesiyle ve Siyonist varlık formunda nefret dolu, dehşetli yüzünü göstermek için geri döndü. Hem de tarihte gibisi görülmemiş bir Arap ve İslam duyarsızlığından faydalanarak… Fakat tek tesellimiz, Gazzelilerin 7 Ekim’den bu yana yaşadıkları tüm bu dehşetin, onları neo-Nazizme teslim olmaya ve topraklarını terk etmeye sevk etmeyeceğidir. Hepsi mevt değerine bile olsa direnmekte de ısrarcılar.” (Hüseyin Lakr’a / Cezayir El Şuruk Gazetesi)
‘ABD’ye yeni fırsat’
“İsrail’in Gazze’de Hamas’a karşı yürüttüğü yeni savaş, 2024 yılında yapılacak ABD seçimlerinde fevkalade kazanımlar elde etmek için Joe Biden idaresine değerli fırsatlar sundu. Biden’ın İsrail’e verdiği dayanakla yükselteceği terörle çabayı sürdürme sloganının, Ukrayna’daki başarısızlıklarının üstünü kapatacağına kuşku yok. Amerikan idaresinin şer eksenine karşı savaşlarındaki muvaffakiyetlerini sergileyebilmek için Biden idaresinin birinci başkanlık devrini Ortadoğu’daki en yakın müttefikiyle muvaffakiyetle atlatması gerekiyor.
Amerikalıların Ortadoğu’da yeni bir savaşa girme konusunda iştahları çok açık. Bu, Ukrayna’daki savaştan vazgeçildiğini duyurmaya gerek kalmadan yeni bir sayfa açabilecek tek tahlil. Çünkü Ukrayna’nın Amerikan dış siyasetinde öncelikler merdiveninde gerilere düşmesi için yeni öncelikler yaratan bu durum kâfi. ABD’nin “Ortadoğu’yu IŞİD’den kurtarmak” üzere bir başlıkla savaşa müdahil olması için de Lübnan Hizbullah’ının İsrail ve Hamas ortasındaki savaşa müdahil olması kâfi bir münasebet olacaktır. Zira İran’ın, savaşın çemberinin Hizbullah üzerinden genişletmeye kalkması durumunda Amerikan’ın İsrail’in lehine savaşa direkt girmesi kaçınılmazdır.” (Fazıl El Munasafa / Londra merkezli El Arab Gazetesi)
‘Lübnan tekrar iki ortada bir derede’
“İran ve Hizbullah bir sefer daha Lübnan’ın yakın geleceğinin yazgısını kendi ellerinde tutuyor. İsrail ile savaşa girilip girilmeyeceğine ya da yalnızca belirli çatışmalarla ve gerginliklerle mi hudutlu kalacağına karar verecek olan dinamik ikisi. Lübnanlılar bunun ışığında olayların nereye yanlışsız evrileceğini bekliyor. Fakat bu bekleyiş külfetli bir bekleyiş olacak. Zira İsrail’le müttefik olan Batılı güçler, Lübnan’ın savaşa girmesini engellemekte ısrarcı. Bu, onların Lübnan ve halkını çok sevmelerinden ileri gelmiyor olağan. Bu, İsrail’in güvenliği ve bölgeye yönelik masada duran senaryo için.
Birçok batılı heyet Lübnan’a gelip bir ileti verdi; bildirinin içeriği şuydu: ‘Sakın ola ki savaşa dâhil olmaya kalkmayın.’ Lakin Lübnanlı makamlardan aldıkları resmi karşılık; ‘Hizbullah’tan istediğinizi Lübnan devleti karşılayamaz’ halindeydi. İleti aslında Hizbullah ve İran’a yönelikti. Batı, Hizbullah’ın savaşa girmeyeceğine dair yanıtı duyana kadar birçok alanda Lübnan’a baskı uygulayacağı biçiminde bir bildiri veriyor.” (Toni Khuri / Lübnan El Nashra Gazetesi)